2 Ocak 2012 Pazartesi

Binalarda Yalıtım

Yalıtım, herhangi bir yalıtım malzemesi kullanılarak, ortamdan dışarı olan enerji akışının indirgenmesidir. Yalıtım malzemelerinin (yalıtkan) çeşitli tipleri vardır:
Isı akışını indirgemek için, ısıl (termal) yalıtkanlar.
Elektrik akışını önlemek için, elektrik yalıtkanlar.
Ses dalgalarını indirgemek için, akustik yalıtkanlar.
Bir malzeme her anlamda yalıtkan olmayabilir. Örneğin, elmas mükemmel bir elektrik yalıtkanı iken, çok kötü bir ısı yalıtkanıdır. Sentetik haldeki saf elmas, ısıyı bakırdan daha iyi iletir ve oda sıcaklığında bilinen en iyi ısıl iletkenlik katsayısına sahip katı malzemelerden biridir. Yani oda sıcaklığında bilinen en kötü yalıtkanlardan biridir.
Isı, doğal olarak yüksek sıcaklıktan, düşük sıcaklığa doğru akar ve direncin en az olduğu yol boyunca en fazla ısı akışı oluşur. Yüksek sıcaklık bölgesinin yanından, düşük sıcaklık bölgesine bir sıcaklık gradyeni oluşur. Isıl yalıtım, sıcaklık gradyeni içinden olan ısı akışını düşürerek, sıcaklık gradyenini korur.
Büyük alet/araçların birçoğunda yalıtım yer alır. Örneğin, fırınlarda, soğutucularda, dondurucularda ve su ısıtıcılarında. Çoğu halde, yalıtım çevreye olan ısı kaybını engellemeye yarar. Diğer hallerde ise, çevreden gelen ısıya karşı koruma sağlar.

Isı Transferi ve Yalıtım


Giydirme Cephe Yalıtımı


Isı transferi üç yolla olur.
Kondüksiyon ya da iletim , madde veya cismin bir tarafından diğer tarafına ısının iletilmesi ile oluşan ısı transferinin bir çeşididir. Isı transferi daima yüksek sıcaklıktan, düşük sıcaklığa doğrudur. Yoğun maddeler genelde iyi iletkendirler; örneğin metaller çok iyi iletkenlerdir.
Konveksiyon ya da taşınım, katı yüzey ile akışkan arasında gerçekleşen ısı transferinin bir çeşididir. Akışkan içindeki akımlar vasıtası ile ısı transfer edilir. Akışkan içindeki veya akışkanla sınır yüzey arasındaki sıcaklık farklarından ve bu farkın yoğunluk üzerinde oluşturduğu etkiden doğabilmektedir.
Işınım yolu ile ısı transferi, fotonlar (elektromanyetik radyasyon) yolu ile olan ısı transferidir.
Yalıtkanlar, bu ısı transfer yöntemlerindeki ısı akışlarının düşürülmesi ile yalıtım sağlar. Örneğin; ince bir köpük (strafor) tabakası konveksiyon ve kondüksiyon ile olan ısı geçişini düşürür. Yansıtıcı bir metalik film veya beyaz boya ısıl yayınımı düşürür. Bazı malzemeler bir ısı transfer yöntemi için iyi bir yalıtkandır, fakat diğeri için kötü olabilir. Örneğin, metal bir tabaka ışınım için iyi bir yalıtkandır, fakat iletim için çok kötü bir yalıtkandır.

Yalıtım İhtiyacının Nedenleri
Çoğu ülkede, ısıtma ve soğutma işi için oldukça büyük miktarda enerji yani para harcanmaktadır. Evler ve binalar verimli ve doğru bir şekilde yalıtıldığında:
Enerji verimi artacak ve parasal olarak tasarruf sağlanacaktır.
Yalıtımın korunması için, ekstra bir güç ve maliyete gerek yoktur, kalıcıdır ve genelde bakım gerektirmez.
Konforu arttırır. Bina boyunca, sıcaklık dağılımı daha homojen olur.
Yalıtım, dışardan gelen gürültüyü emdiği için, ses yalıtımı da sağlar.
Genel bir kazanç olarak da, yalıtım sayesinde ısınma amacı ile yakılan yakıttan çevreye olan zararlı atık gaz geçişi azalmış olur.
Eğer bina kötü yalıtılmış ve kötü havalandırılıyorsa şu işaretler görülür:
Kış aylarında, taban altı ve tavan aralarında çiğlenme ve donmuş yüzeyler oluşur.
Yaz aylarında, tavan arası son derece sıcak ve bunaltıcı olur.
Yalıtımın mutlaka tüm bina ihtiyacı gözönünde bulundurularak yapılması gereklidir. Sadece yaşam mekanlarının yalıtımı, tavan ve taban yalıtımı olmadan doğru yalıtım şekli değildir. Bina ısısının sürekliliğini koruyabilmek için mutlaka ısı kaybı olan tüm alanların saptanması ve yalıtımda göz önünde bulundurulması gereklidir.

Isı Yalıtım Malzemeleri


Isı yalıtım malzemesi perlit



Elektrik Faz Baralarının pano gövedesinden yalıtımı


Bina ve tesisatlarda kullanılan ısı yalıtım malzemeleri ve standartları şu şekildedir:kaynak:İZODER
Binalarda kullanılan ısı yalıtım malzemeleri ve ürün standartları:
Cam yünü, TS 901 EN 13162
Taş yünü, TS 901 EN 13162
Ekspande Polistiren (EPS), TS 7316 EN 13163
Ekstrude Polistiren (XPS), TS 11989 EN 13164
Poliüretan (PUR), TS EN 13165
Fenol Köpüğü, TS EN 13166
Cam Köpüğü, TS EN 13167
Mantolama, TS EN 13167
Çift Cam, TS EN 13168
Ahşap Lifli Levhalar, TS EN 13169
Genleştirilmiş Perlit (EPB), TS EN 13170
Genleştirilmiş Mantar(ICB) TS EN 13171
Ahşap yünü levhalar, TS EN 13172
asbest
Tesisatlarda kullanılan ısı yalıtım malzemeleri ve standartları:
Camyünü, prEN 14303
Taşyünü, prEN 14303
Elastomerik Kauçuk (FEF) prEN 14304
Cam Köpüğü (CG) prEN 14305
Kalsiyum Silikat (CS) prEN 14306
Ekstrüde Polistiren (XPS) prEN 14307
Poliüretan (PUR / PIR) prEN 14308
Ekspande Polistiren (EPS), prEN 14309
Polietilen Köpük (PEF), prEN 14314
Fenolik Köpük prEN 14315

Su Yalıtımı ve İlgili Malzemeler
Yapılarda su yalıtımı, suyun veya nemin yapı içine girmesine veya yapı elemanlarını sürekli bir biçimde etkileyerek teknik ve görsel olarak bozmasına engel olmak amacıyla uygulanır. Bu bozulmalardan en sık karşılaşılanı özellikle bodrum katlarda zemin içerisinde mevcut olan suyun temel duvarlarından veya zemin plağından sızarak bina içerisinden rutubete yol açmasıdır. Su yalıtımını kabaca şu gruplara ayırmak mümkündür:
Topraktan yükselen neme karşı zemin plağının yatay düzlemde yalıtılması (bitümlü örtüler, drenaj levhası vs. ile)
Duvarların topraktan yükselen neme karşı yatay düzlemde yalıtılması (duvar bariyeri vs.)
Zemin seviyesinin altında kalan duvarlara yatay düzlemde etki eden suyun düşey yöndeki elemanlarla yalıtılması (bitümlü örtüler, drenaj levhası vs. ile)

Su yalıtımını ülkemizde yaygın olduğu üzere sadece bitümlü boyalarla yapmak artık uluslararası standartlara göre yeterli bulunmamaktadır. İdeal bir su yalıtımı yeterli kalınlıktaki bitümlü örtünün ek olarak HDPE ( Yüksek yoğunluklu Polietilen) den mamul drenaj levhaları ile ek olarak toprak basıncı ve oturmalara karşı korunması ile elde edilir.
Drenaj levhası ayrıca Grobeton yerine alternatif olarak kullanılarak hem zemin plağının yükselen neme karşı korunmasını, hem de Grobetondan ucuz olması ve hızlı döşenmesi sebebiyle maliyetlerin düşürülmesini sağlar.
Su Yalıtımı konusunda yürürlükte olan Standartlardan bazıları:
TS 3113, 3128, 3440, 3559, 3647, 6571, 6572
DIN 18195

enerji tasarruf uygulamaları

Daha fazla Enerji Tasarrufu bilgileri için:




İŞYERLERİ İÇİN ENERJİ TASARRUFU REHBERİ

AYDINLATMA SİSTEMLERİ

Manuel aydınlatma kontrollarını verimli olarak kullanmak suretiyle enerji verimini artırmak mümkündür

Manuel aydınlatma kontrolları, çok amaçlı kullanılan mekanlarda veya gün ışığına ulaşım imkanına sahip alanlarda kullanılabilir.

Enerjiden tasarruf etme gereğine personelin katılımı da önemlidir. Personeli bu konuda eğitin ve onlara örneğin gün sonunda aydınlatma donanımını ve diğer elektrik ekipmanlarını kapatmak gibi sorumluluklar verin.

Tüm sviçleri, esas ve esas olmayan ışıklandırma şeklinde sınıflandırın..

Zaman ayarlı sviçler, fotoseller ve detektörler gibi otomatik aydınlatma kontrolları kullanmak suretiyle de enerji verimini artırmak mümkündür.

Otomatik kontrol sistemleri; konferans salonları, depolar ve dinlenme odaları için uygundur.

Dış aydınlatma ve teşhir aydınlatması için zaman ayarlı sviçler kullanarak, %25-75 arasında bir potansiyel tasarruf elde etmek mümkündür.

Kısmen gün ışığı alan alanlarda karartmalı (dimmer) kontrol sistemleri kullanarak, %25-50 arasında bir potansiyel tasarruf elde etmek mümkündür.

Dış aydınlatma ve gün ışığı alan alanlardaki aydınlatma için fotoselli kontrol sistemleri kullanarak, %30-60 arasında bir potansiyel tasarruf elde etmek mümkündür.

Arada sırada kullanılan alanlar için algılayıcılar kullanarak, %30-80 arasında bir potansiyel tasarruf elde etmek mümkündür.

Bir aydınlatma sisteminin verimi zamanla lamba zayıflaması ve lüminans elemanlarının kirlenmesi nedeniyle azalır. Aydınlatma düzeyi, sistemin tesisinden iki yıl sonra %50'ye varan oranlarda azalabilir.

Aydınlatma sistemlerinin enerji verimini ve istenilen ışık düzeylerini sürdürebilmek için, lüminans elemanları düzenli olarak temizlenmeli ve arızalı lambalar yenileriyle değiştirilmelidir.

Çoklu lamba armatürleri ile enerji tasarrufu sağlayabilmek için, arıza yapan lambalar değiştirilmelidir. Çünkü arızalı fluoresan lambalar her ne kadar ışık üretmiyorlarsa da, balast veya starter devreleri vasıtasıyla elektrik tüketecektir.

OFİS DONANIMI

Klasik ekipman yerine, en son enerji tasarruf özelliklerine sahip ofis ekipmanları kullanarak önemli ölçüde ve uzun süreli tasarruflar elde etmek mümkündür.

Gerek duyulmadığı zaman elektrik ekipmanlarını kapatarak veya bekleme (stand-by) konumuna alarak önemli tasarruflar elde etmek mümkündür.

PC Ekran koruyucular elektrik tasarrufuna yardımcı olmadıkları gibi, monitörün 'bekleme' (stand-by) konumuna geçmesini de engelleyebilir.

Sürekli kullanılmayan ekipmanlara programlanabilir zaman ayarlı sviçler bağlayarak tasarruf sağlamak mümkündür.

ISITMA, HAVALANDIRMA VE KLİMA

Programlanabilir termostatlar ve enerji verimi yüksek kazan ve su ısıtıcılar monte ederek, önemli ölçüde enerji tasarrufu sağlamak mümkündür.

Mikro işlemci esasına dayalı ürünler olan programlanabilir termostatlar %50 civarında enerji tasarrufu sağladığı gibi, ek olarak, bu cihazlar optimum rahatlık sağlayıcı sistem devreye alma ve geri ayar programlarının da sürdürülebilmesini mümkün kılar.

Aşırı havalandırma hızları ısıtma ve soğutma giderlerini büyük ölçüde artırır. Sisteminizin havalandırma hızını optimum düzeyde olacak şekilde profesyonel bir mühendise veya nitelikli bir uzmana ayarlattırın.


KONUTLAR İÇİN ENERJİ TASARRUFU REHBERİ

KONUT ISITILMASI

Kullanılan odaların sıcaklığı 18-21 derece arasında tutulmalıdır.
Kullanılmayan odalar ısıtılmamalı, kapıları kapalı tutulmalıdır. Bu odaların sıcaklığının 10 derecenin altına düşmemesine dikkat edilmelidir.

Isı kaybını önlemek için, kapı ve pencerelerdeki boşluklar ve hava girişleri kontrol edilerek, izolasyonları sağlanmalıdır.

Merkezi sistemle ısıtma yapılan binalarda oda sıcaklığını istenilen seviyeye ayarlayan termostatlar kullanılmalıdır.

Klima çalışırken, pencere ve kapılar kapalı tutulmalıdır

Klima filtresi, özellikle sıcak havalarda, en az ayda bir kez kontrol edilmeli ve temizlenmelidir.

KONUT AYDINLATILMASI

Çok sayıda düşük güçte ampul yerine yüksek güçte bir ampul kullanılmalıdır.
Kirli ve tozlu lambalar %25 daha fazla enerji tükettiğinden, lambalar sık sık kuru bir bezle temizlenmelidir.

Açık renkli duvarlar daha çok ışık yansıttığından daha az aydınlatma gerektirir.

Aydınlatmada halojen ve normal ampuller yerine daha hesaplı olan floresan lambalar kullanılmalıdır. 10 kat daha uzun ömürlü olan floresan lambalarla %40 enerji tasarrufu sağlamak mümkündür.

Konut aydınlatmasında genel ışıklandırma yerine kısmi ışıklandırma enerji tasarrufu sağlar.

MUTFAK

Fırında gerekli olmadıkça ön ısıtma yapılmamalı, yapılsa bile bu süre 10 dakikayı geçmemelidir.

Mikrodalga fırın, klasik fırına göre %66 daha az enerji tüketmektedir.

Bulaşık makinesini yerleştirirken (içini), ısınmadan dolayı oluşan sıcak havanın kolay dağılmasını sağlamak için, makinenin çevresinde en az 5 cm boşluk bırakılmalıdır.

Buzdolabını, soba, radyatör, bulaşık makinesi, ocak gibi ısıtıcı kaynaklardan uzak bir noktaya, mutfağın en soğuk yerine yerleştirmek enerji tüketiminde %10-15 tasarruf sağlar.

Buzdolabının sıcaklığının +5, derin dondurucunun ise -18 derecede olması yeterlidir.

Birden fazla kapılı buzdolapları, daha uzun soğutma tüpleri ve daha geniş kompresörlere sahip olduğundan daha fazla enerji harcar.

Buzlukta oluşacak buz, buzdolabının verimini düşüreceğinden, otomatik buz çözücülü (defrostlu) buzdolabı tercih edilmelidir.

Sandık tipi derin dondurucular, diğerlerine oranla %10-15 daha az enerji harcarlar.

BANYO

Çamaşır makinesinde harcanan elektrik enerjisinin %90'dan fazlası su ısıtma sırasında harcanmaktadır. Çamaşırları yıkarken çok sıcak su yerine 30-40 derecede su kullanımı elektrik tasarrufu sağlar.

Çamaşır ve bulaşık makinelerinin seçiminde randımanlı su kullanmalarına dikkat edilmelidir.

Termosifonun sıcak su tankında elle dokunulduğunda sıcaklık hissediliyorsa, termosifonun çevresini yalıtarak %10 enerji tasarrufu sağlamak mümkündür.

Zamdan sonra Evlerde Enerji tasarrufu önerileri

ELEKTRİK TASARRUFU İÇİN

100 watt lık yerine kullanacağınız 20 watt lık enerji tasarruflu ampuller, aydınlatma için kullandığınız enerjiden ve ödediğiniz paradan %80 oranında tasarruf etmenizi sağlar. Bu sayede her bir ampul için yıllık 50kg. karbondioksit yayılımı engellenir. Bu değer, iki ağacın bir yılda temizlediği karbondioksit miktarıdır. Örneğin akşam üç odasında, beş saat boyunca lambaları açık kalan bir evde, tasarruflu 20 watt lık ampullerden kullanılırsa, aylık kazanç 7 tl civarında olacaktır.

ISI TASARRUFU İÇİN
Kullanacağınız ısı yalıtım malzemeleri ile evinizdeki ısı kaçaklarını engelleyebilirsiniz. Bu sayede yazın soğutma giderlerinde, kışın da ısıtma giderlerinde ciddi tasarruflar elde edebilirsiniz.
Silikon: Kapı, pencere aralıklarında, dolgu, izolasyon ve yapıştırma amacıyla ısıcam montajında, cam vitrin montajında, ayna yapıştırmada, banyo ve mutfaklardaki fayansların suya maruz kalacak birleşim yerlerinde, her türlü flanş bağlantısında ve tüm yapı elemanlarının birleşme yerlerinde kullanılır.
Mastik: Mastikler, silikonlara göre daha çok çatlak ve dolgularda, yapı malzemelerinin birleşim yerlerinde yapıştırma, yalıtım ve dolgu amacıyla kullanılır. Genellikle pencerelerde cam ile pencere kasası arasında silikon, pencere kasası veya kapı kasası ile duvar birleşim yerlerinde ise mastik kullanılır.
Köpük: Köpük, bina mantolama, fabrika çatıları, betonarme soğuk odaların izolasyonu, teras ve çatıların yalıtımı gibi kullanım alanlarında çok yaygın kullanılmaktadır. Ayrıca pencere ve kapı montajında yapıştırma ve dolgulama işinde sıkça kullanılır.
Kapı ve Pencere Bantları: Kapı ve pencerelerdeki hava sızıntılarını, izolasyon bantları ile önleyebilirsiniz. Hava ile taşınan ısı ve nemi, izolasyon bantları ile önlediğinizde soğutma ve ısıtma giderlerinizde ciddi tasarruflar elde edebilirsiniz.
Petek Arkası Isı Yansıtıcı Paneller: Peteklerinizin ölçüsüne göre kesip koyabileceğini bu paneller ısının duvar tarafından emilmesini engelleyerek içeride daha fazla kalmasını sağlayak çok önemli miktarda ısı tasarrufu yapmanızı sağlayacaktır.
Düzgün Isıtma:
Oda sıcaklığını yalnızca bir derece bile azaltsanız, ısıtma masraflarınızdan %6 tasarruf edersiniz. Oda sıcaklığı geceleyin 15, yatak odalarında 16 derece olmalıdır.
Isının oda içerisinde serbestçe dağılabilmesi için radyatörlerin önüne mobilya gelmemesine dikkat edin.
Çok fazla enerji tükettikleri için elektronik fan ısıtıcıları kullanmaktan kaçının. Elektriğin gazdan 3 kat daha pahalı olduğunu unutmayın.
Gece perdeleri ve panjurları kapatın böylece pencerelerden çok daha az ısı kaybedilecektir.

SU TASARRUFU İÇİN
Musluk Bataryaları ve Musluk ara Parçaları: Damlayan bir musluk, günde tahmin edemeyeceğiniz kadar su kaybına neden olur. Örneğin saniyene bir damla su damlatan musluktan, günde 17 litle su boşu boşuna akar, bu nedenle damlayan muslukların tamiri hemen yapılmalıdır.
Su Tasarruf Filtresi: Su tasarruf filtresi, suyun içine hava karıştırarak, akan su miktarını azaltır, hızını arttırır, aynı işin daha az suyla yapılmasını sağlayarak %50 ye varan oranlarda su ve enerji tasarrufu sağlar. Çeşmeniz aniden açıldığında, aşırı başınçtan dolayı etrafın ıslanması kaçınılmazdır. Su tasarruf filtresi, akışı düzenleyerek ve yıkama esnasında suyun gereğinden hızlı akmasını engelleyerek etrafa saçılmasını önler.