The Turkish energy ministry announced the strategic energy plan for 2010-2014, which seeks to accomplish several objectives: boosting supply security and Turkey’s influence in regional and global energy markets, protecting the environment, making greater use of domestic resources and restructuring the legal-institutional infrastructure of the national energy market (www.enerji.gov.tr, April 15).
The statistics provided in the report reveal clearly the pitfalls of Turkish energy policies. Although Turkey is poor in hydrocarbons, it is heavily dependent on conventional fuels. While Turkey’s current total proven oil reserves could meet only its consumption for a year, its entire natural gas reserves could satisfy only one sixth of its consumption for one year.
Critics of Turkish energy policies, therefore, have argued that, despite this gloomy picture, various Turkish governments have rendered the country dependent on imported fuels. They highlight how Turkey disproportionately invested in power plants generating electricity from natural gas, at the expense of hydroelectric or coal-based power plants. Critics have claimed that Turkish governments have failed to develop the necessary legislative infrastructure to promote investment in alternative and renewable energy sources. Many also maintain objections to nuclear power, because of its environmental risks and dependence on outside technology to build nuclear power plants (see the conclusions of the 7th Energy Symposium, www.tmmob.org,tr, December 17, 2009).
Thus far, the energy policies of the incumbent AKP government have accomplished little to alter this situation, as the dependence on foreign, especially Russian, oil and gas continued under its rule. Notably, two-thirds of Turkish natural gas imports still come from Russia. The government’s awarding of the contract for the construction of the nuclear power plant to a Russian company provoked further criticism, as it bolstered dependence on one supplier, coming to pose a strategic liability (EDM, January 15).
The energy plan takes into account such criticism. It sets certain headline goals to reach by 2023, the centennial anniversary of the Turkish Republic. It underscores the importance of diversifying energy resources, transportation routes and technological infrastructure to boost energy supply security. In the notorious case of overdependence on Russian gas, by 2015, the government seeks to reduce the share of one single country in Turkey’s imports to 50 percent.
The plan’s overarching theme could be defined as “go domestic.” Its long-term objective is to tap into all the available domestic reserves, as well as boosting Turkey’s capacity to utilize renewable energy resources. The government also plans to accelerate offshore oil and natural gas exploration projects in the Mediterranean and Black Sea. In recent years, speculation about the existence of enormous oil and gas fields in the Black Sea have abounded, prompting Turkey to develop partnership with Brazil given its expertise in deepwater oil exploration (EDM, May 26, 2009).
Another major objective is to conclude the construction of several hydro electrical or coal-fired plants throughout Turkey. In that context, the plan urges the exploitation of coal reserves as part of a broader objective to boost revenues from mining operations. Indeed, the Turkish press recently featured several reports about the potential offered by coal-based plants. In a sense, such calls echo the ongoing discussions in the United States, where greater utilization of clean coal technologies is seen as the key to energy independence.
In apparent defiance of such criticism, the plan also aims to add nuclear power into Turkey’s inventory. By 2014, the construction of the nuclear plant is expected to be started, so that 5 percent of the total electricity production comes from nuclear power plants by 2023.
The plan also highlights Turkey’s efforts to become a major energy corridor. It indicates that Turkey will pursue aggressive policies to make the best use of its geostrategic position in the context of the existing and planned pipeline projects. The government vows to strive for the successful conclusion of the project support agreements for the Nabucco pipeline, so that the construction could start in 2011, and the pipeline could become operational in 2014. In a related development, Turkey expects to launch work on a pipeline to connect Turkish and Syrian natural gas grids. Also, in the wider geostrategic context, the report reiterated Turkey’s goal of turning the Ceyhan port on the Mediterranean cost into a worldwide hub.
Another issue concerns the liberalization of the Turkish domestic energy market. In order to ensure cheaper and higher quality energy supply, the government will work toward creating a free and competitive energy market. Of particular importance is the ongoing privatization of the electricity distribution networks.
How realistic are these goals? Despite the ambitious objectives, Turkey is likely to remain dependent on hydrocarbon imports, which will continue to affect its relations with its oil and gas rich neighbors. The idea of cutting Russia’s share in natural gas supplies sounds appealing, but the long-term contracts in gas markets might limit Turkey’s ability to achieve such goals. Although the preparations for drilling operations in the Black Sea are underway, it remains to be seen if it might prove to be the next Nordic Sea to ensure Turkey’s self-sufficiency in energy.
Moreover, some of these goals are contradictory. For instance, the heavy emphasis on coal-fired plants or the calls for a new mining rush might conflict with the plan’s goals pertaining to developing environmentally-friendly policies. It is telling to observe how the government’s recent draft legislative proposals on mining came under attack from environmentalist groups (Hurriyet, April 20). Likewise, the liberalization of the Turkish energy market might contradict the objective of boosting its national self-sufficiency, as it may render Turkey’s downstream markets vulnerable to foreign penetration (EDM, September 25, 2009).
Furthermore, it is important to recall that in the past Turkey’s excessive efforts to capitalize on its geostrategic position emerged as a source of tension with other players in regional and global energy markets, rather than helping it become a reliable energy corridor. To the extent that Turkey overused its position as a bridge or hub between the producers and consumers, it ran into significant conflicts of interest with the EU and Azerbaijan, which resulted in delays in the Nabucco project. Although Turkey scaled down some of its objections, how it will define its role in energy sectors in the new era will have implications for its role in energy markets.
24 Şubat 2012 Cuma
Energy Strategy plan Turkey
When the situation in Turkey is of concern, the Ministry of Energy
of Natural Resources (MENR) published a report entitled “Energy
Strategy Plan 2010-2014”, in which energy efficiency and renewable
energy usage are dealt with their objectives, targets and strategies.
On the other hand, for the scenario analyses, developing some
targets could not be enough. Together with national variables that can have an effect on these analyses, current situation, national strategies and international obligations should be evaluated.Turkey, having fast changing conditions within the energy market,
as a starting point, targets with short term period like 2014 seem
appropriate. However, in order to forecast the future energy
demand as well as needs of investment, 2023 which is the 100th
anniversary of Turkish Republic, as a mid-term and 2050 as a
long-term, scenario analyses should be conducted. By this way,
developed energy scenarios result in accurate and reliable studies
concerning the evaluation of energy efficiency and renewable
energy potentials in Turkey.
of Natural Resources (MENR) published a report entitled “Energy
Strategy Plan 2010-2014”, in which energy efficiency and renewable
energy usage are dealt with their objectives, targets and strategies.
On the other hand, for the scenario analyses, developing some
targets could not be enough. Together with national variables that can have an effect on these analyses, current situation, national strategies and international obligations should be evaluated.Turkey, having fast changing conditions within the energy market,
as a starting point, targets with short term period like 2014 seem
appropriate. However, in order to forecast the future energy
demand as well as needs of investment, 2023 which is the 100th
anniversary of Turkish Republic, as a mid-term and 2050 as a
long-term, scenario analyses should be conducted. By this way,
developed energy scenarios result in accurate and reliable studies
concerning the evaluation of energy efficiency and renewable
energy potentials in Turkey.
23 Şubat 2012 Perşembe
Yenilenebilir Enerjinin Türkiye’deki Durumu
Yenilenebilir Enerjinin Türkiye’deki Durumu
"teknolojik araştırmalar"
Türkiye’nin enerji durumu göz önüne alındığında, %35 oranındaki petrol tüketimi, 2006 yılında Türkiye’nin ana enerji tüketimi olarak gerçeklesmis ve bunu %29 ile doğal gaz takip etmistir. Kömür tüketimi %25 ve hidroelektrik ve yenilenebilir enerji kaynakları tüketimi %11 olarak gerçeklesirken nükleer enerji tüketimi olmamıstır.
Türkiye, elektrik enerjisini, fosil esaslı enerji kaynaklarını (doğal gaz, akaryakıt ve kömür gibi)kullanarak veya jeotermal, rüzgar trübinleri ve hidroelektrik santralleri gibi sistemlerle üretmektedir.TEIAS tarafından 2006 yılı için verilen elektrik enerjisi miktarı 174.000 GWsaat’tır. Bu elektrik enerjisi,%74,82 oranında termik santraller, %25,11 oranında hidroelektrik enerjisi ve %0.07 oranında rüzgar enerjisi ile üretilmektedir. Isıl yöntemle elektrik enerjisi üretiminde linyit %18,37, doğal gaz %44’lük bir paya sahiptir.Elektrik isleri etüt idaresi genel müdürlüğü (EĐE), 1981 yılında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca(ETKB) enerji kaynaklarının kullanımı ile yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları konularında görevlendirilmis ve 2007 yılında yürürlüğe giren 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ile ise sanayi,ulasım ve enerji sektörleri ile binalarda enerjinin verimli kullanılmasına yönelik çalısmalarda yeni görevler üstlenmistir. Kurulus, çalısmalarını, yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları (hidrolik, rüzgâr,jeotermal, günes, biyokütle ve diğer) öncelikli olmak üzere tüm enerji kaynaklarının değerlendirilmesine yönelik ölçümler yapmak, fizibilite ve örnek uygulama projeleri hazırlamak; arastırma kurumları, yerel yönetimler ve sivil toplum kurulusları ile isbirliği yaparak pilot sistemler gelistirmek, tanıtım ve danısmanlık faaliyetleri yürütmek, ayrıca enerji verimliliği, enerji alanındaki bilisim hizmetleri ve teknolojileri konularında çalısmalar yapmaya yoğunlastırmıstır. EĐE’nin 2008 faliyet raporuna göre, ülkemizdeki yenilenebilir enerji üretiminde en önemli payı, hidroelektrik ve biokütle enerjisi almaktadır.
Rüzgâr ve günes enerjisinin payının ise suan az olmakla birlikte gelecekte artması beklendiği
belirtilmistir. EĐE 2008 yılı yatırımları program-harcama durumuna göre, yenilenebilir enerji kaynakları çalısmaları konusunda (Günes, Rüzgar ve Biyoenerji Ar-Ge, Uygulama Pilot Projesi) 314.000 TL’lik bir proje tutarı (gerçeklesen 170.278) yatırım için ayrılmıstır .
Yenilenebilir enerji kaynakları konusunda, EĐE’nin yürüttüğü çalısmalar söyle özetlenebilir
Rüzgar enerjisi konusundaki çalısmalar: Rüzgar kaynak alanlarının belirlenmesi çalısmaları, rüzgar enerjisi potansiyel atlası (REPA II) projesi, EPDK’ya teknik görüs olusturma çalısmaları ve rüzgar enerjisi ölçümü ve fizibilite çalısmaları baslıkları altında toplanabilir.
Günes enerjisi konusundaki çalısmaları: Günes enerjisi potansiyel belirleme (GEPA) çalısmaları, günes termik santral projesi, günes kollektörü test çalısması, yüksek verimli günes pili gelistirme ar-ge projesi ve düsük maliyetli günes pili gelistirme ar-ge projesi baslıkları altında toplanabilir.
Biyoenerji konusundaki projeler:
Biyokütle enerjisi potansiyeli atlası (BEPA) olusturulması, biyokütle gazlastırma çalısmaları, dolasımlı akıskan yatak ar-ge projesi, atık plastik, biyokütle ve kömür karısımlarından piroliz yöntemi ile sıvı yakıt üretimi ar-ge projesi baslıkları altında toplanabilir
Günes Enerjisi
Günes, bol, sınırsız, yenilenebilir ve en önemlisi de herhangi bir bedel ödenmeden kolayca erisilebilen bir enerji kaynağıdır. Güneste gerçeklesen nükleer füzyon reaksiyonları ile çok büyük bir enerji (birim zamanda 3,47×1024 kJ) açığa çıkar. Bu enerjinin sadece 5×10-11’ lik bir kısmı dünya yüzeyine ulasır.
Ayrıca diğer fosil kaynaklı yakıtların kullanılması ile ortaya çıkan çevresel sorunların günes ısığından enerji üretiminde bulunmaması nedeniyle temiz ve çevre dostu bir enerjidir. Günes enerjisinin farklı formları üç baslık altında toplanabilir [6]:
- Günes ısınlarından sağlanan ısı (suyun ısıtılmasında kullanılan çesitli yöntemler için)
- Günes ısığından sağlanan güç (gece ve bulutlu havalar hariç)
- Günesin etkisiyle olusan hava ve su hareketinden sağlanan güç
Günes enerjisi teknolojileri, malzeme, yöntem ve teknolojik düzey açısından çesitlilik göstermekle birlikte ısıtma amaçlı (ısıl) günes teknolojileri ve elektrik üreteçleri (fotovoltaik yapılar veya günes pilleri) olarak iki ana gruba ayrılabilir. Günes pillerinde doğrudan elektrik enerjisi elde edilirken ısıl günes teknolojilerinde öncelikle ısı elde edilmektedir, daha sonra bu ısı baska enerji türlerine çevrilebilir
"teknolojik araştırmalar"
Türkiye’nin enerji durumu göz önüne alındığında, %35 oranındaki petrol tüketimi, 2006 yılında Türkiye’nin ana enerji tüketimi olarak gerçeklesmis ve bunu %29 ile doğal gaz takip etmistir. Kömür tüketimi %25 ve hidroelektrik ve yenilenebilir enerji kaynakları tüketimi %11 olarak gerçeklesirken nükleer enerji tüketimi olmamıstır.
Türkiye, elektrik enerjisini, fosil esaslı enerji kaynaklarını (doğal gaz, akaryakıt ve kömür gibi)kullanarak veya jeotermal, rüzgar trübinleri ve hidroelektrik santralleri gibi sistemlerle üretmektedir.TEIAS tarafından 2006 yılı için verilen elektrik enerjisi miktarı 174.000 GWsaat’tır. Bu elektrik enerjisi,%74,82 oranında termik santraller, %25,11 oranında hidroelektrik enerjisi ve %0.07 oranında rüzgar enerjisi ile üretilmektedir. Isıl yöntemle elektrik enerjisi üretiminde linyit %18,37, doğal gaz %44’lük bir paya sahiptir.Elektrik isleri etüt idaresi genel müdürlüğü (EĐE), 1981 yılında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca(ETKB) enerji kaynaklarının kullanımı ile yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları konularında görevlendirilmis ve 2007 yılında yürürlüğe giren 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ile ise sanayi,ulasım ve enerji sektörleri ile binalarda enerjinin verimli kullanılmasına yönelik çalısmalarda yeni görevler üstlenmistir. Kurulus, çalısmalarını, yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları (hidrolik, rüzgâr,jeotermal, günes, biyokütle ve diğer) öncelikli olmak üzere tüm enerji kaynaklarının değerlendirilmesine yönelik ölçümler yapmak, fizibilite ve örnek uygulama projeleri hazırlamak; arastırma kurumları, yerel yönetimler ve sivil toplum kurulusları ile isbirliği yaparak pilot sistemler gelistirmek, tanıtım ve danısmanlık faaliyetleri yürütmek, ayrıca enerji verimliliği, enerji alanındaki bilisim hizmetleri ve teknolojileri konularında çalısmalar yapmaya yoğunlastırmıstır. EĐE’nin 2008 faliyet raporuna göre, ülkemizdeki yenilenebilir enerji üretiminde en önemli payı, hidroelektrik ve biokütle enerjisi almaktadır.
Rüzgâr ve günes enerjisinin payının ise suan az olmakla birlikte gelecekte artması beklendiği
belirtilmistir. EĐE 2008 yılı yatırımları program-harcama durumuna göre, yenilenebilir enerji kaynakları çalısmaları konusunda (Günes, Rüzgar ve Biyoenerji Ar-Ge, Uygulama Pilot Projesi) 314.000 TL’lik bir proje tutarı (gerçeklesen 170.278) yatırım için ayrılmıstır .
Yenilenebilir enerji kaynakları konusunda, EĐE’nin yürüttüğü çalısmalar söyle özetlenebilir
Rüzgar enerjisi konusundaki çalısmalar: Rüzgar kaynak alanlarının belirlenmesi çalısmaları, rüzgar enerjisi potansiyel atlası (REPA II) projesi, EPDK’ya teknik görüs olusturma çalısmaları ve rüzgar enerjisi ölçümü ve fizibilite çalısmaları baslıkları altında toplanabilir.
Günes enerjisi konusundaki çalısmaları: Günes enerjisi potansiyel belirleme (GEPA) çalısmaları, günes termik santral projesi, günes kollektörü test çalısması, yüksek verimli günes pili gelistirme ar-ge projesi ve düsük maliyetli günes pili gelistirme ar-ge projesi baslıkları altında toplanabilir.
Biyoenerji konusundaki projeler:
Biyokütle enerjisi potansiyeli atlası (BEPA) olusturulması, biyokütle gazlastırma çalısmaları, dolasımlı akıskan yatak ar-ge projesi, atık plastik, biyokütle ve kömür karısımlarından piroliz yöntemi ile sıvı yakıt üretimi ar-ge projesi baslıkları altında toplanabilir
Günes Enerjisi
Günes, bol, sınırsız, yenilenebilir ve en önemlisi de herhangi bir bedel ödenmeden kolayca erisilebilen bir enerji kaynağıdır. Güneste gerçeklesen nükleer füzyon reaksiyonları ile çok büyük bir enerji (birim zamanda 3,47×1024 kJ) açığa çıkar. Bu enerjinin sadece 5×10-11’ lik bir kısmı dünya yüzeyine ulasır.
Ayrıca diğer fosil kaynaklı yakıtların kullanılması ile ortaya çıkan çevresel sorunların günes ısığından enerji üretiminde bulunmaması nedeniyle temiz ve çevre dostu bir enerjidir. Günes enerjisinin farklı formları üç baslık altında toplanabilir [6]:
- Günes ısınlarından sağlanan ısı (suyun ısıtılmasında kullanılan çesitli yöntemler için)
- Günes ısığından sağlanan güç (gece ve bulutlu havalar hariç)
- Günesin etkisiyle olusan hava ve su hareketinden sağlanan güç
Günes enerjisi teknolojileri, malzeme, yöntem ve teknolojik düzey açısından çesitlilik göstermekle birlikte ısıtma amaçlı (ısıl) günes teknolojileri ve elektrik üreteçleri (fotovoltaik yapılar veya günes pilleri) olarak iki ana gruba ayrılabilir. Günes pillerinde doğrudan elektrik enerjisi elde edilirken ısıl günes teknolojilerinde öncelikle ısı elde edilmektedir, daha sonra bu ısı baska enerji türlerine çevrilebilir
Enerji ve Doğal Kaynaklar Sosyo-Ekonomik Faaliyet Alanının Özellikleri
Enerji ve Doğal Kaynaklar Sosyo-Ekonomik Faaliyet Alanının Özellikleri
Birincil enerji kaynakları arzı, ülke temelinde ve dünya genelinde GSMH’ların yaklaşık %6-7’sini
oluşturuyor. Kurulu dünya enerji arz sisteminin yatırım değeri 10 trilyon doların üzerinde, yenilenme süresi ise yaklaşık 30 yıl. Sonuç olarak, enerji ticareti ve yatırımlarının yıllık değeri 1 trilyon doları aşıyor. Bir yandan da, tüm sektörlere vazgeçilemez bir girdi sağlayan bu sektör, ekonomiyle birlikte büyüyor ve giderek pahalılaşıyor. Dolayısıyla her ülke için; ekonomik büyüme, iç huzur ve barışın tesisi açılarından stratejik öneme sahip bir sektör.
Dünyamızın fosil yakıt bağımlılığının, yüzyılın ortasına kadar artarak sürmesi bekleniyor.
Yeryüzündeki heterojen dağılımları nedeniyle, enerji kaynaklarının dörtte birinden, petrolünse
yarısından fazlası uluslararası ticarete konu. Tükenecekleri endişesi azalmış olmakla beraber, özellikle petrol üzerindeki rekabetin, giderek sertleşmesi kaçınılmaz görünüyor. Çünkü bütün ülkeler, ihtiyaç duydukları enerji kaynaklarının, makul fiyatlarla ve kesintisiz teminini bir güvenlik sorunu sayıyor. Hal böyle olunca, dünya enerji arz sistemi, ulusal ve uluslararası güvenlik riskleri sunuyor. İhtiyaç fazlası petrolün yarıdan fazlasının OPEC’in Orta Doğu’lu üyelerinin elinde olması, Türkiye’nin de içinde bulunduğu coğrafyayı stratejik açıdan önemli ve gergin kılıyor.
Enerji sektörü aynı zamanda, çevreye en fazla olumsuz etkide bulunan sektörlerden birisi. Fosil yakıt bağımlılığının yol açtığı emisyonlar, yerel, bölgesel ve küresel çevre sorularına yol açıyor; bu sorunları giderek, iklim değişikliği boyutlarına büyütüyor. Dolayısıyla, bu kaynakları daha temiz kullanan teknolojileri devreye sokmak, olumsuz çevre etkilerini azaltan teknolojileri geliştirip uygulamak ve kısmen de, bu kaynaklardan kademeli olarak uzaklaşarak, daha pahalı, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek gerekiyor. Bunu da daha ziyade, ekonomik gücü yeterli olan gelişmiş ülkeler yapabiliyor.
Dünya enerji arzının yüzyıl ortasına doğru karşılaşması beklenen yetersizliklerin aşılması, olumsuz çevre etkilerinin sınırlandırılması ve etkin bir şekilde onarılması, enerji alanındaki araştırmaların getirebileceği çözümlere bağlı. Ancak, teknolojik araştırmaların yeni ürünler sunması ve bu ürünlerin ticarilik kazanıp piyasalara sızması zaman alıyor. Sektörün zaten yavaş değişen bir sektör olması da, bu araştırmalara, daha büyük kaynakların ayrılması suretiyle hız verilmesinin gereğine işaret ediyor.
Türkiye de payına düşeni yapmak durumunda.
Türkiye’nin enerji alanında, tüm diğer gelişmekte olan ülkelerinkine benzer, kısır döngüyü andıran bir konumu var: Az enerji tüketiyor, fakat tükettiği az enerjiyi, verimli ve temiz bir şekilde kullanamıyor. Bu tabloyu iyileştirebilmek için; bir yandan ekonomisini hızla büyütmek, diğer yandan da büyüyen kaynaklarından ayıracağı artan oranlardaki payları, enerji arz ve tüketim sistemini daha verimli ve temiz bir yapıya dönüştürmeye yönelik öncelikli araştırma ihtiyaçları arasında, dikkatli saptamalarla dağıtmak zorunda. Öte yandan Türkiye, öz kaynaklarının yetersizliği nedeniyle dışa bağımlı ve bu bağımlılık oranı giderek artıyor. Dolayısıyla, enerji ithalatına bağımlılığından kaynaklanan riskleri kontol altında tutabilmek için; rekabet şansına sahip olabileceği enerji teknolojisi alanlarını dikkatli bir öncelikler sıralamasına tabi tutup, araştırma yoğunlaşmalarına gitmek ve enerji dünyasındaki itici güçlerin işaret ettiği yönlerde, çağdaş ürün katkılarıyla, uluslararası enerji pazarında etkin bir yer
edinmek zorunda.
Birincil enerji kaynakları arzı, ülke temelinde ve dünya genelinde GSMH’ların yaklaşık %6-7’sini
oluşturuyor. Kurulu dünya enerji arz sisteminin yatırım değeri 10 trilyon doların üzerinde, yenilenme süresi ise yaklaşık 30 yıl. Sonuç olarak, enerji ticareti ve yatırımlarının yıllık değeri 1 trilyon doları aşıyor. Bir yandan da, tüm sektörlere vazgeçilemez bir girdi sağlayan bu sektör, ekonomiyle birlikte büyüyor ve giderek pahalılaşıyor. Dolayısıyla her ülke için; ekonomik büyüme, iç huzur ve barışın tesisi açılarından stratejik öneme sahip bir sektör.
Dünyamızın fosil yakıt bağımlılığının, yüzyılın ortasına kadar artarak sürmesi bekleniyor.
Yeryüzündeki heterojen dağılımları nedeniyle, enerji kaynaklarının dörtte birinden, petrolünse
yarısından fazlası uluslararası ticarete konu. Tükenecekleri endişesi azalmış olmakla beraber, özellikle petrol üzerindeki rekabetin, giderek sertleşmesi kaçınılmaz görünüyor. Çünkü bütün ülkeler, ihtiyaç duydukları enerji kaynaklarının, makul fiyatlarla ve kesintisiz teminini bir güvenlik sorunu sayıyor. Hal böyle olunca, dünya enerji arz sistemi, ulusal ve uluslararası güvenlik riskleri sunuyor. İhtiyaç fazlası petrolün yarıdan fazlasının OPEC’in Orta Doğu’lu üyelerinin elinde olması, Türkiye’nin de içinde bulunduğu coğrafyayı stratejik açıdan önemli ve gergin kılıyor.
Enerji sektörü aynı zamanda, çevreye en fazla olumsuz etkide bulunan sektörlerden birisi. Fosil yakıt bağımlılığının yol açtığı emisyonlar, yerel, bölgesel ve küresel çevre sorularına yol açıyor; bu sorunları giderek, iklim değişikliği boyutlarına büyütüyor. Dolayısıyla, bu kaynakları daha temiz kullanan teknolojileri devreye sokmak, olumsuz çevre etkilerini azaltan teknolojileri geliştirip uygulamak ve kısmen de, bu kaynaklardan kademeli olarak uzaklaşarak, daha pahalı, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek gerekiyor. Bunu da daha ziyade, ekonomik gücü yeterli olan gelişmiş ülkeler yapabiliyor.
Dünya enerji arzının yüzyıl ortasına doğru karşılaşması beklenen yetersizliklerin aşılması, olumsuz çevre etkilerinin sınırlandırılması ve etkin bir şekilde onarılması, enerji alanındaki araştırmaların getirebileceği çözümlere bağlı. Ancak, teknolojik araştırmaların yeni ürünler sunması ve bu ürünlerin ticarilik kazanıp piyasalara sızması zaman alıyor. Sektörün zaten yavaş değişen bir sektör olması da, bu araştırmalara, daha büyük kaynakların ayrılması suretiyle hız verilmesinin gereğine işaret ediyor.
Türkiye de payına düşeni yapmak durumunda.
Türkiye’nin enerji alanında, tüm diğer gelişmekte olan ülkelerinkine benzer, kısır döngüyü andıran bir konumu var: Az enerji tüketiyor, fakat tükettiği az enerjiyi, verimli ve temiz bir şekilde kullanamıyor. Bu tabloyu iyileştirebilmek için; bir yandan ekonomisini hızla büyütmek, diğer yandan da büyüyen kaynaklarından ayıracağı artan oranlardaki payları, enerji arz ve tüketim sistemini daha verimli ve temiz bir yapıya dönüştürmeye yönelik öncelikli araştırma ihtiyaçları arasında, dikkatli saptamalarla dağıtmak zorunda. Öte yandan Türkiye, öz kaynaklarının yetersizliği nedeniyle dışa bağımlı ve bu bağımlılık oranı giderek artıyor. Dolayısıyla, enerji ithalatına bağımlılığından kaynaklanan riskleri kontol altında tutabilmek için; rekabet şansına sahip olabileceği enerji teknolojisi alanlarını dikkatli bir öncelikler sıralamasına tabi tutup, araştırma yoğunlaşmalarına gitmek ve enerji dünyasındaki itici güçlerin işaret ettiği yönlerde, çağdaş ürün katkılarıyla, uluslararası enerji pazarında etkin bir yer
edinmek zorunda.
22 Şubat 2012 Çarşamba
Enerji ve Sayaclar...Soru cevap
1.ENERJİ VERİMLİLİĞİNE AİT ULUSLAR ARASI ARENADA NELER YAŞANIYOR.
Üretimde en büyük maliyet kalemlerinden biri enerjidir. Üreten toplumlar enerjinin ne derece kıymetli olduğunu ve enerji verimliliğinin ekonomide ki önemini bilirler. Kaliteden ödün vermeden, rekabet gücünüzü artırabilmek için enerjiyi verimli kullanmak uluslar arası arenada son derece iyi bilinen bir gerçektir. Sadece üreyen, üretmeyen tüketici toplumlarda bu bilinç henüz oluşmamıştır. Gelişmiş ülkelerde bu yönde, sözde değil, özde uygulamalar yapılmaktadır. Enerji Verimlilik Yasası petrol krizi sonrası çıkmış, Avrupa’ da daha sonra seksenli yıllarda revize edilmiştir. Seksenli yıllar sonunda da kararlı uygulamalar, teşvikler ve sıkı yaptırımlar ile en üst seviyede faydalanılacak hale getirilmiştir. En ucuz enerji tasarruf edilen enerjidir. Bu yöndeki tasarruf tedbirleri uluslar arası arenada artık bir kültür halini almıştır. Avrupalı bunun bir takım oyunu olduğunu ve neler yapılması gerektiğini çocuk yuvasında öğrenmektedir ve savurgan yaşayan, doğa ve doğal kaynaklara karşı duyarsızca yaşayan ebeveynlerini eleştirerek işe başlar. Kısacası enerji verimliliği kültürü oluşturulması, enerji verimliliğinin güvencesidir. Yurdumuzda kaçak elektrik kullanımının % 67 civarında olduğu söylenmektedir. O halde önce kaçak kullanımın önüne geçilmesi gerekmektedir. Enerji kaçarken, verimliliğinden bahsetmekte çok mantıklı olmamaktadır. Su zengini ülkeler 2 litre su ile bir saat duş alabileceğiniz sıcak soğuk su tasarruf kartuşları üretmişlerdir. Ülkemizde ise kayıp su oranı veya bir başka değişle faturalanamayan kaçak su kullanım oranı yaklaşık % 52 civarındadır. Sadece Konya havzasında 114.000 kaçak su kuyusu mevcuttur. Alternatif Enerji Üretme Teknolojileri ile ‘’ Kendin Üret Kendin Tüket ’’ dönemini başlattıkları gibi, tasarruf tedbirlerini de elden bırakmamış, kaçak kullanıma izin vermeyen sayaç sistemlerine de süratle geçiş yapmışlardır.
2.ÜLKEMİZDE HUKUKİ DÜZENLEMELERİN 30 YIL GECİKMESİ NASIL AÇIKLANABİLİR.
Ülkemize bu yasa otuz senelik bir rötarla gelmiş olmasına rağmen, ülkemiz menfaatleri açısından en önemli yasadır. Uygulanabilirse Türkiye’ nin ekonomik problemlerini çözümleyebileceği bir fırsattır, Türkiye’ nin geleceğinin garantisidir. Türkiye’ de Enerji Verimlilik Yasası üzerinden yaklaşık iki sene geçmiştir. Sayın Başbakanımız enerji verimliliği seferberliği başlatmış olmasına rağmen, bu konu gündemde ki hiçbir getirisi olmayan siyasi tartışmaların kurbanı olmuş ve unutulmuştur. Dünyanın hiçbir ülkesinde binlerce toplu konut yapılıp, bunlara kombiler takan bir ülke yoktur. 30 sene sonra bu uygulamanın yanlış olduğu fark edilmiştir. Kombiler can güvenliği sakıncası yanında, enerji tasarrufu yapamayacağınız müstakil evler için tasarlanmıştır. Bu gecikme ülkemizde kişi ve kurumsal menfaatlerin, toplum ve ülke menfaatlerinin önünde tutulduğu şeklinde açıklanabilir. Aynı zamanda hukuki düzenlemelerin, yasal yaptırımlar ile uygulatılmadığında hiçbir fayda sağlayamayacağını da göstermektedir.
3.YÜRÜRLÜKTEKİ MEVZUAT VERİMLİK HEDEFLERİNE ULAŞMADA YETERLİ OLABİLİR Mİ?
Türkiye’ de su ve enerji teknolojileri satın alımları ne yazık ki eski mevcut, güncelleştirilmemiş satın alma şartnameleri ile yapılmaktadır. İhalelerde en ucuz birim fiyat veren ihaleyi alır zihniyeti ile kalite ve teknolojik gelişmeler dikkate alınmadan satın almalar yapılmaktadır. Bu nedenle kaçak kullanıma izin veren, istismara açık, okuma hataları ve tasarrufu engelleyici, kontrolü zor, ömrü kısa sayaç sistemleri gibi faydası olmayan teknolojilerin alımının önlenmesi şarttır. Bu düzenlemeler ve güncellemeler yapıldıktan sonra yürürlükteki mevzuat uygulanırsa verimlilik hedeflerine ulaşmada yeterli olabilir.
4.TOPLUSAL BİLİNÇLERDİRMEDE DOĞRU BİR PROJE YÜTÜLÜYORMU?
Toplumsal bilinçlendirmede doğru bir proje yürütülüyor olsa idi, önce bu konuyla yakından ilgilenen bizlerin haberi olurdu, diye düşünüyorum. Yukarda da değindiğimiz gibi Avrupa’ da bu tarz bilinçlendirme projeleri çocuk yuvasında başlamaktadır.
5.İNSANIMIZI ETKİN OYUNCU KILMAK İÇİN ÖZENDİRİCİ ÇÖZÜMLER HAYATA GEÇİRİLMELİ Mİ?
Evet, ivedilikle.
6.ENERJİ TÜKETİCİ PAZARINDA SOSYAL REFLEKSLER DİNAMİK Mİ?
Hayır. Türkiye’ de bu konuda ne adam gibi faaliyet gösteren bir sivil toplum kuruluşu bulabilirsiniz, ne de çevre, ekonomi ve buna benzer konuları içeren parti isimlerine veya programlarına rastlarsınız.
7.KONU İLE İLGİLİ GELECEKTE NASIL BİR RESİM GÖRÜYORSUNUZ?
İnsanı cesaretlendirici, bireysel sorumluluğu hissettirici, iyimser olabileceğim bir tablo göremiyorum. Fakat kişisel olarak bu konuda umursamazlığa, hırsızlığa, adaletsizliğe ve sorumsuzluğa karşı mücadelemi devam ettireceğim. Çünkü bu davranışın aksinin, bu ülkeye ve insanlarına karşı bir hainlik olacağına, doğaya karşı bu sorumsuzluğumuzun bizden bir gün hesabının sorulacağına inanıyorum. Tüm sağduyulu vatandaşlarımızı da bu davada bizleri desteklemeye davet ediyorum. Herkez müşterisi adına da yedi fidan diktirmelidir. Bunların büyük veya küçük her şirket tarafından yapılmasının yararı vardır. Çocuklarımız için pek fazla bir şey yapamadıysak, hiç değilse iyi örnek olmaya çalışalım.
8.ENERJİDE VERİMİLİGİN İLK BASAMAĞI TASARRUF ÖNLEMLERİ, KİMLER NELER YAPMALI?
- Binalarımızda daha fazla enerji verimliliği için, alışkanlıklarımızı değiştirmeli, teknolojiden yararlanmalı ve aşağıda değinilen teknik tedbirleri almalısınız.
Enerji Verimliliği konusunda eğitilmiş kişi ve kuruluşlardan danışmanlık hizmeti alınız.
Enerji Verimliliği Kimliği almak için yetkili kişi ve kuruluşlar ile irtibata geçiniz.
Enerji Verimliliği konusunda kendinizi eğitiniz ve çevrenizi bu konuda aydınlatınız.
Oturduğunuz bina ya da sitelerde, her şeyi yöneticiye bırakmayınız, her şeyi yöneticiden beklemeyiniz.
Enerji Verimliliği ile ilgili her türlü teşebbüsü, tedbiri, yatırımı destekleyiniz.
Çevrenizi Enerji Verimliliği, Enerji Tasarrufu konusunda cesaretlendiriniz ve uyandırınız.
Enerji Verimliliği ve Tasarrufu konusunu sosyal sorumluluk projeniz olarak kendinize iş edininiz.
Konut alırken kazan dairesini de gezmeyi ihmal etmeyiniz.
Brülör önlerinde daha verimli yanma sağlayan Enerji Tasarruf Cihazlarına yer veriniz.
Kombili konut almayınız. Müstakil evlerinizde dahi alternatif ısıtma olanaklarını değerlendiriniz.
Kombiniz varsa en azından verimli kullanmasını öğreniniz ve uygulayınız.
Gaz, su, elektrik faturalarınızı daha dikkatli inceleyiniz, bireysel ısı faturası hizmeti alınız.
Gaz, Su, Elektrik Sayaçlarınızı kontrol ettiriniz, ölçüm yaptırıp, denetletiniz.
Binanızda ki tüm sayaçların nitelikli güvenilir olmasına önem veriniz.
Sayaçlarınızı hileli kullanıma, yanlış ölçüme, bozulmalara karşı duyarlı sayaç markalarından seçiniz.
Size konut satmak isteyenlere Enerji Verimliliği konusunda ki hassasiyetinizi dile getiriniz.
Kombi yerine, merkezi sistem ısınmayı tercih ediniz. Alternatif enerjiden yararlanma yolları arayınız.
Radyatör Vanalarınızı mutlaka değiştiriniz, yerine Termostatik Ayarlı Radyatör Vanası takınız.
Kalorimetre ya da Pay Ölçer taktırınız. Adil yakıt parası paylaşımı ile hakkınızı arayınız.
Yakmadığınız yakıtın parasını ödemeyiniz. Enerji Verimlilik Yasası hakkında bilgi alınız.
Bina enerji tüketimi ölçüm, tespit, paylaşım işlerini sadece ehil ve yetkili kuruluşlara yaptırınız.
Kazan dairesi otomasyonunuzu kontrol ettiriniz, ayarlarını, tesisat bakımını yaptırınız.
Çatı, dış cephe ısı yalıtımını ihmal etmeyiniz. Bu yalıtımı kaliteli hizmet sunan kişi ve kuruluşlara yaptırınız.
Binanızın fiziki şartlarını, konumunu Enerji Verimliliği açısından daha iyi değerlendiriniz.
Yapı malzemesi, Isınma, Aydınlanma, sıcak su kullanımı hakkında teknik bilgi alınız.
Kombileri atıp, yerine Ev Sıcak Su İstasyonları takınız. Sıcak suyu kazandan kullanınız.
Musluklarımızda Su ve Enerji Tasarruf Kartuşları kullanınız.
Yaz ve kış güneş enerjisinden yararlanınız. Binalarda ısı odaları oluşturunuz.
Yalıtımlı ve nitelikli pencere camları kullanınız. Tüm ev aletlerini daha az enerji tüketen markalardan seçiniz.
LED aydınlatma teknolojilerinden yararlanınız, merdiven boşluklarını sadece kısa süre ile aydınlatınız.
Mecbur kalmadıkça, Klima, Soba, Elektrikli cihazlar ile ısınmaktan çekininiz. Bu tutumunuzu bir alışkanlık haline getirerek, sadece konutlarda değil ofisinizde, ulaşımda, üretimde her yerde sözde değil özde uygulamaya sokunuz.
Yukarıda değinilen tedbirlere çok daha fazla tedbirler eklenebilir. Bunlardan sadece bir kaçını yerine getirmek dahi, küçük bir adım olsa da, sosyal sorumluluklarımız ve geleceğimiz açısından dev adımlardır.
Biz tasarruf satıyor, en ucuz enerji tasarruf edilen enerjidir diyor, daha iyi bir gelecek için enerji verimliliği seferberliğine tam destek veriyoruz.
9.YENİLENEBİLİR ENERJİ İÇİN ULUSAL SANAYİ NE KADAR DESTEKLENİYOR?
Desteklenmiyor. Bu nedenle Türkiye’ ye yatırım yapmak isteyen yabancı yatırımcılar yatırım kararlarını, yetkili kuruluşlarımız somut adımlar atamadıklarından dolayı başka ülkelere kaydırıyorlar. Kısacası bu yönde de proje kaçakları ve verimsizlikler var. Fırsatların iyi değerlendirilmesi için yetkili kuruluşlarda, bakanlıklarda yetişmiş kişiler veya özel bölümlerin oluşturulması şart. Neden iyi yetişmiş, mükemmel seviyede yabancı dil bilen genç üniversite mezunlarımıza bu kurumlarda yer vermiyoruz, bunu da anlamıyorum. Genellikle yaşam sevinçlerini dahi kaybetmiş atıl kalmış, kurumların demirbaşı haline dönüşmüş, yaşlı, genç olsa da niteliksiz, onun bunun torpillisi işe yaramaz, yabancı dil bilmeyen memurlarımızı yabancı yatırımcıların karşısına çıkarıyoruz.
10.İNSANIMIZA KONUYU ANLATIRKEN YAŞADIĞINIZ İLGİNÇ OLAYLAR VARMI?
Kombilerin kullanım kılavuzlarında yılda bir mutlaka bakım yaptırılması yazılıdır. Can güvenliği açısından buna özen göstermek son derece önemlidir. Bizlerin sahada sık karşılaştığı durum ise şu şekildedir. ‘’ Ben kombimden çok memnunum 16 senedir çalışıyor, daha bir kere dahi servis çağırmak zorunda kalmadım’’ . Genellikle enerji ve su konusunda tasarruf tedbirleri, enerji verimliliği sağlamak için gittiğimiz bir takım kuruluşların ‘’ Bizim buralarda enerji, su bedava ‘’ şeklinde olabiliyor. Yine ayda 150 TL yakıt parası tasarrufu yapma olasılığı varken, 10 TL kira, 400 TL satın alma bedeline ‘’ Bu cihazda pahalıymış, bizim paramız yok’’ diyen vatandaşlarımızın da nasıl yanlış yerden tasarruf ettiklerini görüyor olmamız ülkemizde bu konuda ne kadar bilinçli olduğumuzu göstermektedir. Evine her türlü yatırımı yapan, fakat kireçlenmiş pimi yapışmış radyatör vanalarını 27 senedir hiç değiştirmemiş ev sahiplerinin durumu da düşündürücüdür. Isı ayarlı radyatör vanaları kullanmak yerine camları açıp iklimlendirme yapmakta kötü alışkanlıklarımızdan biridir. Sanırım bunlara yorum yapmaya gerek yok. Ayrıca ön ödemeli sayaçlara kontör yükleme, sayaca müdahale metotları, borç sildirme veya aldığından fazla yakıtı, sayaçlara müdahale ederek vatandaşa yüksek faturalandırma, gaz dağıtım şirketlerinin, dağıtım ve ölçme konusunda ki çeşitli zengin çözümleri ülkemizde bu konuya yaklaşımın nasıl olduğunu dile getirmektedir.
Üretimde en büyük maliyet kalemlerinden biri enerjidir. Üreten toplumlar enerjinin ne derece kıymetli olduğunu ve enerji verimliliğinin ekonomide ki önemini bilirler. Kaliteden ödün vermeden, rekabet gücünüzü artırabilmek için enerjiyi verimli kullanmak uluslar arası arenada son derece iyi bilinen bir gerçektir. Sadece üreyen, üretmeyen tüketici toplumlarda bu bilinç henüz oluşmamıştır. Gelişmiş ülkelerde bu yönde, sözde değil, özde uygulamalar yapılmaktadır. Enerji Verimlilik Yasası petrol krizi sonrası çıkmış, Avrupa’ da daha sonra seksenli yıllarda revize edilmiştir. Seksenli yıllar sonunda da kararlı uygulamalar, teşvikler ve sıkı yaptırımlar ile en üst seviyede faydalanılacak hale getirilmiştir. En ucuz enerji tasarruf edilen enerjidir. Bu yöndeki tasarruf tedbirleri uluslar arası arenada artık bir kültür halini almıştır. Avrupalı bunun bir takım oyunu olduğunu ve neler yapılması gerektiğini çocuk yuvasında öğrenmektedir ve savurgan yaşayan, doğa ve doğal kaynaklara karşı duyarsızca yaşayan ebeveynlerini eleştirerek işe başlar. Kısacası enerji verimliliği kültürü oluşturulması, enerji verimliliğinin güvencesidir. Yurdumuzda kaçak elektrik kullanımının % 67 civarında olduğu söylenmektedir. O halde önce kaçak kullanımın önüne geçilmesi gerekmektedir. Enerji kaçarken, verimliliğinden bahsetmekte çok mantıklı olmamaktadır. Su zengini ülkeler 2 litre su ile bir saat duş alabileceğiniz sıcak soğuk su tasarruf kartuşları üretmişlerdir. Ülkemizde ise kayıp su oranı veya bir başka değişle faturalanamayan kaçak su kullanım oranı yaklaşık % 52 civarındadır. Sadece Konya havzasında 114.000 kaçak su kuyusu mevcuttur. Alternatif Enerji Üretme Teknolojileri ile ‘’ Kendin Üret Kendin Tüket ’’ dönemini başlattıkları gibi, tasarruf tedbirlerini de elden bırakmamış, kaçak kullanıma izin vermeyen sayaç sistemlerine de süratle geçiş yapmışlardır.
2.ÜLKEMİZDE HUKUKİ DÜZENLEMELERİN 30 YIL GECİKMESİ NASIL AÇIKLANABİLİR.
Ülkemize bu yasa otuz senelik bir rötarla gelmiş olmasına rağmen, ülkemiz menfaatleri açısından en önemli yasadır. Uygulanabilirse Türkiye’ nin ekonomik problemlerini çözümleyebileceği bir fırsattır, Türkiye’ nin geleceğinin garantisidir. Türkiye’ de Enerji Verimlilik Yasası üzerinden yaklaşık iki sene geçmiştir. Sayın Başbakanımız enerji verimliliği seferberliği başlatmış olmasına rağmen, bu konu gündemde ki hiçbir getirisi olmayan siyasi tartışmaların kurbanı olmuş ve unutulmuştur. Dünyanın hiçbir ülkesinde binlerce toplu konut yapılıp, bunlara kombiler takan bir ülke yoktur. 30 sene sonra bu uygulamanın yanlış olduğu fark edilmiştir. Kombiler can güvenliği sakıncası yanında, enerji tasarrufu yapamayacağınız müstakil evler için tasarlanmıştır. Bu gecikme ülkemizde kişi ve kurumsal menfaatlerin, toplum ve ülke menfaatlerinin önünde tutulduğu şeklinde açıklanabilir. Aynı zamanda hukuki düzenlemelerin, yasal yaptırımlar ile uygulatılmadığında hiçbir fayda sağlayamayacağını da göstermektedir.
3.YÜRÜRLÜKTEKİ MEVZUAT VERİMLİK HEDEFLERİNE ULAŞMADA YETERLİ OLABİLİR Mİ?
Türkiye’ de su ve enerji teknolojileri satın alımları ne yazık ki eski mevcut, güncelleştirilmemiş satın alma şartnameleri ile yapılmaktadır. İhalelerde en ucuz birim fiyat veren ihaleyi alır zihniyeti ile kalite ve teknolojik gelişmeler dikkate alınmadan satın almalar yapılmaktadır. Bu nedenle kaçak kullanıma izin veren, istismara açık, okuma hataları ve tasarrufu engelleyici, kontrolü zor, ömrü kısa sayaç sistemleri gibi faydası olmayan teknolojilerin alımının önlenmesi şarttır. Bu düzenlemeler ve güncellemeler yapıldıktan sonra yürürlükteki mevzuat uygulanırsa verimlilik hedeflerine ulaşmada yeterli olabilir.
4.TOPLUSAL BİLİNÇLERDİRMEDE DOĞRU BİR PROJE YÜTÜLÜYORMU?
Toplumsal bilinçlendirmede doğru bir proje yürütülüyor olsa idi, önce bu konuyla yakından ilgilenen bizlerin haberi olurdu, diye düşünüyorum. Yukarda da değindiğimiz gibi Avrupa’ da bu tarz bilinçlendirme projeleri çocuk yuvasında başlamaktadır.
5.İNSANIMIZI ETKİN OYUNCU KILMAK İÇİN ÖZENDİRİCİ ÇÖZÜMLER HAYATA GEÇİRİLMELİ Mİ?
Evet, ivedilikle.
6.ENERJİ TÜKETİCİ PAZARINDA SOSYAL REFLEKSLER DİNAMİK Mİ?
Hayır. Türkiye’ de bu konuda ne adam gibi faaliyet gösteren bir sivil toplum kuruluşu bulabilirsiniz, ne de çevre, ekonomi ve buna benzer konuları içeren parti isimlerine veya programlarına rastlarsınız.
7.KONU İLE İLGİLİ GELECEKTE NASIL BİR RESİM GÖRÜYORSUNUZ?
İnsanı cesaretlendirici, bireysel sorumluluğu hissettirici, iyimser olabileceğim bir tablo göremiyorum. Fakat kişisel olarak bu konuda umursamazlığa, hırsızlığa, adaletsizliğe ve sorumsuzluğa karşı mücadelemi devam ettireceğim. Çünkü bu davranışın aksinin, bu ülkeye ve insanlarına karşı bir hainlik olacağına, doğaya karşı bu sorumsuzluğumuzun bizden bir gün hesabının sorulacağına inanıyorum. Tüm sağduyulu vatandaşlarımızı da bu davada bizleri desteklemeye davet ediyorum. Herkez müşterisi adına da yedi fidan diktirmelidir. Bunların büyük veya küçük her şirket tarafından yapılmasının yararı vardır. Çocuklarımız için pek fazla bir şey yapamadıysak, hiç değilse iyi örnek olmaya çalışalım.
8.ENERJİDE VERİMİLİGİN İLK BASAMAĞI TASARRUF ÖNLEMLERİ, KİMLER NELER YAPMALI?
- Binalarımızda daha fazla enerji verimliliği için, alışkanlıklarımızı değiştirmeli, teknolojiden yararlanmalı ve aşağıda değinilen teknik tedbirleri almalısınız.
Enerji Verimliliği konusunda eğitilmiş kişi ve kuruluşlardan danışmanlık hizmeti alınız.
Enerji Verimliliği Kimliği almak için yetkili kişi ve kuruluşlar ile irtibata geçiniz.
Enerji Verimliliği konusunda kendinizi eğitiniz ve çevrenizi bu konuda aydınlatınız.
Oturduğunuz bina ya da sitelerde, her şeyi yöneticiye bırakmayınız, her şeyi yöneticiden beklemeyiniz.
Enerji Verimliliği ile ilgili her türlü teşebbüsü, tedbiri, yatırımı destekleyiniz.
Çevrenizi Enerji Verimliliği, Enerji Tasarrufu konusunda cesaretlendiriniz ve uyandırınız.
Enerji Verimliliği ve Tasarrufu konusunu sosyal sorumluluk projeniz olarak kendinize iş edininiz.
Konut alırken kazan dairesini de gezmeyi ihmal etmeyiniz.
Brülör önlerinde daha verimli yanma sağlayan Enerji Tasarruf Cihazlarına yer veriniz.
Kombili konut almayınız. Müstakil evlerinizde dahi alternatif ısıtma olanaklarını değerlendiriniz.
Kombiniz varsa en azından verimli kullanmasını öğreniniz ve uygulayınız.
Gaz, su, elektrik faturalarınızı daha dikkatli inceleyiniz, bireysel ısı faturası hizmeti alınız.
Gaz, Su, Elektrik Sayaçlarınızı kontrol ettiriniz, ölçüm yaptırıp, denetletiniz.
Binanızda ki tüm sayaçların nitelikli güvenilir olmasına önem veriniz.
Sayaçlarınızı hileli kullanıma, yanlış ölçüme, bozulmalara karşı duyarlı sayaç markalarından seçiniz.
Size konut satmak isteyenlere Enerji Verimliliği konusunda ki hassasiyetinizi dile getiriniz.
Kombi yerine, merkezi sistem ısınmayı tercih ediniz. Alternatif enerjiden yararlanma yolları arayınız.
Radyatör Vanalarınızı mutlaka değiştiriniz, yerine Termostatik Ayarlı Radyatör Vanası takınız.
Kalorimetre ya da Pay Ölçer taktırınız. Adil yakıt parası paylaşımı ile hakkınızı arayınız.
Yakmadığınız yakıtın parasını ödemeyiniz. Enerji Verimlilik Yasası hakkında bilgi alınız.
Bina enerji tüketimi ölçüm, tespit, paylaşım işlerini sadece ehil ve yetkili kuruluşlara yaptırınız.
Kazan dairesi otomasyonunuzu kontrol ettiriniz, ayarlarını, tesisat bakımını yaptırınız.
Çatı, dış cephe ısı yalıtımını ihmal etmeyiniz. Bu yalıtımı kaliteli hizmet sunan kişi ve kuruluşlara yaptırınız.
Binanızın fiziki şartlarını, konumunu Enerji Verimliliği açısından daha iyi değerlendiriniz.
Yapı malzemesi, Isınma, Aydınlanma, sıcak su kullanımı hakkında teknik bilgi alınız.
Kombileri atıp, yerine Ev Sıcak Su İstasyonları takınız. Sıcak suyu kazandan kullanınız.
Musluklarımızda Su ve Enerji Tasarruf Kartuşları kullanınız.
Yaz ve kış güneş enerjisinden yararlanınız. Binalarda ısı odaları oluşturunuz.
Yalıtımlı ve nitelikli pencere camları kullanınız. Tüm ev aletlerini daha az enerji tüketen markalardan seçiniz.
LED aydınlatma teknolojilerinden yararlanınız, merdiven boşluklarını sadece kısa süre ile aydınlatınız.
Mecbur kalmadıkça, Klima, Soba, Elektrikli cihazlar ile ısınmaktan çekininiz. Bu tutumunuzu bir alışkanlık haline getirerek, sadece konutlarda değil ofisinizde, ulaşımda, üretimde her yerde sözde değil özde uygulamaya sokunuz.
Yukarıda değinilen tedbirlere çok daha fazla tedbirler eklenebilir. Bunlardan sadece bir kaçını yerine getirmek dahi, küçük bir adım olsa da, sosyal sorumluluklarımız ve geleceğimiz açısından dev adımlardır.
Biz tasarruf satıyor, en ucuz enerji tasarruf edilen enerjidir diyor, daha iyi bir gelecek için enerji verimliliği seferberliğine tam destek veriyoruz.
9.YENİLENEBİLİR ENERJİ İÇİN ULUSAL SANAYİ NE KADAR DESTEKLENİYOR?
Desteklenmiyor. Bu nedenle Türkiye’ ye yatırım yapmak isteyen yabancı yatırımcılar yatırım kararlarını, yetkili kuruluşlarımız somut adımlar atamadıklarından dolayı başka ülkelere kaydırıyorlar. Kısacası bu yönde de proje kaçakları ve verimsizlikler var. Fırsatların iyi değerlendirilmesi için yetkili kuruluşlarda, bakanlıklarda yetişmiş kişiler veya özel bölümlerin oluşturulması şart. Neden iyi yetişmiş, mükemmel seviyede yabancı dil bilen genç üniversite mezunlarımıza bu kurumlarda yer vermiyoruz, bunu da anlamıyorum. Genellikle yaşam sevinçlerini dahi kaybetmiş atıl kalmış, kurumların demirbaşı haline dönüşmüş, yaşlı, genç olsa da niteliksiz, onun bunun torpillisi işe yaramaz, yabancı dil bilmeyen memurlarımızı yabancı yatırımcıların karşısına çıkarıyoruz.
10.İNSANIMIZA KONUYU ANLATIRKEN YAŞADIĞINIZ İLGİNÇ OLAYLAR VARMI?
Kombilerin kullanım kılavuzlarında yılda bir mutlaka bakım yaptırılması yazılıdır. Can güvenliği açısından buna özen göstermek son derece önemlidir. Bizlerin sahada sık karşılaştığı durum ise şu şekildedir. ‘’ Ben kombimden çok memnunum 16 senedir çalışıyor, daha bir kere dahi servis çağırmak zorunda kalmadım’’ . Genellikle enerji ve su konusunda tasarruf tedbirleri, enerji verimliliği sağlamak için gittiğimiz bir takım kuruluşların ‘’ Bizim buralarda enerji, su bedava ‘’ şeklinde olabiliyor. Yine ayda 150 TL yakıt parası tasarrufu yapma olasılığı varken, 10 TL kira, 400 TL satın alma bedeline ‘’ Bu cihazda pahalıymış, bizim paramız yok’’ diyen vatandaşlarımızın da nasıl yanlış yerden tasarruf ettiklerini görüyor olmamız ülkemizde bu konuda ne kadar bilinçli olduğumuzu göstermektedir. Evine her türlü yatırımı yapan, fakat kireçlenmiş pimi yapışmış radyatör vanalarını 27 senedir hiç değiştirmemiş ev sahiplerinin durumu da düşündürücüdür. Isı ayarlı radyatör vanaları kullanmak yerine camları açıp iklimlendirme yapmakta kötü alışkanlıklarımızdan biridir. Sanırım bunlara yorum yapmaya gerek yok. Ayrıca ön ödemeli sayaçlara kontör yükleme, sayaca müdahale metotları, borç sildirme veya aldığından fazla yakıtı, sayaçlara müdahale ederek vatandaşa yüksek faturalandırma, gaz dağıtım şirketlerinin, dağıtım ve ölçme konusunda ki çeşitli zengin çözümleri ülkemizde bu konuya yaklaşımın nasıl olduğunu dile getirmektedir.
20 Şubat 2012 Pazartesi
Renewable Energy at Turkey
Alternative energy sources are becoming more and more desirable in the world as pollution has become a global threat and the primary energy sources such as oil, natural gas and coal are decreasing in supply. The renewable market in Turkey is still at an infant stage with the majority of electrical generation capacity still coming from thermal plants (66 percent of total installed capacity as of 2008). Hydro power plants contribute 33 percent, and the remaining 1 percent is from geothermal (0.1 percent) and wind (0.9 percent) sources as of end 2008.
Recent developments in Turkey such as the liberalization of the electricity market and improvements in the renewable legislations have opened the door for growth and investment opportunities in renewable energy sources. These developments coupled with the country's naturally endowed potential for solar, geothermal and wind energy resources, create a vast potential in this market.
In May 2005, the Law on Utilization of Renewable Energy Resources for Electricity Production No. 5346 was enacted for the decentralization of the renewable energy sector in Turkey. The law aims to increase renewable energy resources’ utilization and generate low cost, secure, and high quality electricity. Large HEPPs in terms of installed capacity are excluded from the law. The law enacts feed-in tariffs determined by EPDK for power plants in operation for less than 10 years. However, the tariffs for every energy resource are to be determined whereas diversification may be necessary and there is also a need for efficient tax and investment incentives. The Ministry of Energy and Natural Resources has prepared a draft report to be presented to the Parliament in the first half of 2010, however, review of the law had not yet been achieved when the Parliament closed for vacation on July 23, 2010. Despite the delay in the incentives, there is a considerable interest from investors in the renewable energy sector.
As of 2008, total electricity installed capacity is 41,802.6 MW in Turkey. 33 percent of total installed capacity corresponds to hydroelectricity, 32 percent to natural gas, 24 percent to coal, and the remaining 11 percent to other resources
Hydroelectric Energy
The installed hydroelectricity capacity of the 213 HEPPs (14.3 GW) corresponds to approximately 36 percent of the country’s technical hydroelectricity potential of 44.2 GW. The electricity generated from the hydroelectric power plants amounted to 36 TWh in 200920.
77 percent of the total number of new licenses granted to the private sector in 2009 was for construction of new HEPPs. The majority of the HEPPs are owned and operated by the state. The rest is divided among BOT and TORs and the private sector players. In practice, licenses are usually granted for 49 years.
Wind
Turkey presents an attractive geography for wind energy investments. The Aegean and Marmara regions are the most attractive regions for wind energy power generation. The installed capacity of wind energy is 363.7
MW in 200821 and the total wind energy potential is estimated at 131,756 MW. 22
TEIAS projections for 2009-2018 include 4 different scenarios; with higher-lower capacity and higher-lower demand. According to the high capacity scenario of TEIAS, installed capacity of wind energy is expected to reach 1,012 MW by 2011 with a projected electricity generation of 3,176 GWh continuing to increase to 3,663 GWh in 201223
There has been a significant amount of interest in wind-based generation which has resulted in 1,118 license applications for a total of 86GW capacity since 2002. This high level of enthusiasm has further caused multiple applications for overlapping locations and capacities exceeding the supported limits. On November 1st 2007 alone, there were 725 such license applications amounting to a total capacity of 71.4 GW. Given the supported grid capacity of 7 GW according to TEIAS, the license applications need to undergo a technical review to decide on the feasibility of non-overlapping applications and for the overlapping license applications which have passed the technical reviews, TEIAS will make its decision through a tender bidding where the highest bidder will be granted the license for a WPP.
As of September 2009, there are a total of 105 WPP given and approved licenses, with a capacity of 4,237 MW. There are 727 licenses awaiting review, corresponding to 31,957 MW24
Geothermal
Turkey ranks 5th for the potential of geothermal resources and 7th for the utilization of these resources in the world. However, only 3 percent of the total potential (31,500 MW) is in use25. Two-thirds of the country’s geothermal resources are located in the Aegean region26.
Out of the licenses granted by EPDK in 2008, only one was for a geothermal plant, of 15 MW. Lack of technical expertise can be one of the main reasons for the low exploitation of geothermal resources in Turkey.
The exploration, development, ownership rights and economic use of geothermal resources are regulated by the Geothermal Resources and Mineral Waters Law No. 5686, enacted in 2007. Licensing and feed-in tariff issues, on the other hand, fall within the scope of the Electricity Market Law and Renewables Law.
Solar
Solar energy is mainly utilized as flat plate solar collectors for domestic hot water production despite the huge potential for electricity generation in Turkey. The photovoltaic generation application is insignificant: currently, the total photovoltaic generation capacity in Turkey is 5 MW27. Photovoltaic energy is used for signaling purposes and in rural areas such as the watch towers of the Ministry of Environment and Forestry, light houses and lighting of highways.28
Turkey’s annual average insolation duration is estimated as 2,640 hours (7.2 hours/day) and the average annual solar radiation is 1,311 kWh/m²-year (3.6 kWh/m² per day) by EIE. Total solar energy production was 420 thousand TOE in 2007.
Recent developments in Turkey such as the liberalization of the electricity market and improvements in the renewable legislations have opened the door for growth and investment opportunities in renewable energy sources. These developments coupled with the country's naturally endowed potential for solar, geothermal and wind energy resources, create a vast potential in this market.
In May 2005, the Law on Utilization of Renewable Energy Resources for Electricity Production No. 5346 was enacted for the decentralization of the renewable energy sector in Turkey. The law aims to increase renewable energy resources’ utilization and generate low cost, secure, and high quality electricity. Large HEPPs in terms of installed capacity are excluded from the law. The law enacts feed-in tariffs determined by EPDK for power plants in operation for less than 10 years. However, the tariffs for every energy resource are to be determined whereas diversification may be necessary and there is also a need for efficient tax and investment incentives. The Ministry of Energy and Natural Resources has prepared a draft report to be presented to the Parliament in the first half of 2010, however, review of the law had not yet been achieved when the Parliament closed for vacation on July 23, 2010. Despite the delay in the incentives, there is a considerable interest from investors in the renewable energy sector.
As of 2008, total electricity installed capacity is 41,802.6 MW in Turkey. 33 percent of total installed capacity corresponds to hydroelectricity, 32 percent to natural gas, 24 percent to coal, and the remaining 11 percent to other resources
Hydroelectric Energy
The installed hydroelectricity capacity of the 213 HEPPs (14.3 GW) corresponds to approximately 36 percent of the country’s technical hydroelectricity potential of 44.2 GW. The electricity generated from the hydroelectric power plants amounted to 36 TWh in 200920.
77 percent of the total number of new licenses granted to the private sector in 2009 was for construction of new HEPPs. The majority of the HEPPs are owned and operated by the state. The rest is divided among BOT and TORs and the private sector players. In practice, licenses are usually granted for 49 years.
Wind
Turkey presents an attractive geography for wind energy investments. The Aegean and Marmara regions are the most attractive regions for wind energy power generation. The installed capacity of wind energy is 363.7
MW in 200821 and the total wind energy potential is estimated at 131,756 MW. 22
TEIAS projections for 2009-2018 include 4 different scenarios; with higher-lower capacity and higher-lower demand. According to the high capacity scenario of TEIAS, installed capacity of wind energy is expected to reach 1,012 MW by 2011 with a projected electricity generation of 3,176 GWh continuing to increase to 3,663 GWh in 201223
There has been a significant amount of interest in wind-based generation which has resulted in 1,118 license applications for a total of 86GW capacity since 2002. This high level of enthusiasm has further caused multiple applications for overlapping locations and capacities exceeding the supported limits. On November 1st 2007 alone, there were 725 such license applications amounting to a total capacity of 71.4 GW. Given the supported grid capacity of 7 GW according to TEIAS, the license applications need to undergo a technical review to decide on the feasibility of non-overlapping applications and for the overlapping license applications which have passed the technical reviews, TEIAS will make its decision through a tender bidding where the highest bidder will be granted the license for a WPP.
As of September 2009, there are a total of 105 WPP given and approved licenses, with a capacity of 4,237 MW. There are 727 licenses awaiting review, corresponding to 31,957 MW24
Geothermal
Turkey ranks 5th for the potential of geothermal resources and 7th for the utilization of these resources in the world. However, only 3 percent of the total potential (31,500 MW) is in use25. Two-thirds of the country’s geothermal resources are located in the Aegean region26.
Out of the licenses granted by EPDK in 2008, only one was for a geothermal plant, of 15 MW. Lack of technical expertise can be one of the main reasons for the low exploitation of geothermal resources in Turkey.
The exploration, development, ownership rights and economic use of geothermal resources are regulated by the Geothermal Resources and Mineral Waters Law No. 5686, enacted in 2007. Licensing and feed-in tariff issues, on the other hand, fall within the scope of the Electricity Market Law and Renewables Law.
Solar
Solar energy is mainly utilized as flat plate solar collectors for domestic hot water production despite the huge potential for electricity generation in Turkey. The photovoltaic generation application is insignificant: currently, the total photovoltaic generation capacity in Turkey is 5 MW27. Photovoltaic energy is used for signaling purposes and in rural areas such as the watch towers of the Ministry of Environment and Forestry, light houses and lighting of highways.28
Turkey’s annual average insolation duration is estimated as 2,640 hours (7.2 hours/day) and the average annual solar radiation is 1,311 kWh/m²-year (3.6 kWh/m² per day) by EIE. Total solar energy production was 420 thousand TOE in 2007.
Binalarda Enerji Performans Yönetmeligi-BEP
BEP YÖNETMELİĞİ İLE İLGİLİ SIK SORULAN SORU VE CEVAPLAR
SORU:
Madde 13-(3) de bahsedilen “toplam kullanım alanının 2.000 m2’den büyük olması…” ibaresinde geçen “toplam kullanım alanı” tanımı nedir?
CEVAP:
Madde 13-(3)’de belirtilen “Toplam Kullanım Alanı” ibaresi ile; Yönetmeliğin
Madde 4 (1) rr) alt bendinde de belirtildiği üzere “Toplam Kullanım Alanı” ibaresi ile; “Binanın inşa edilen ve kullanılabilen tüm bölümlerinin; duvarlar, kolonlar, ışıklıklar, giriş holleri, açık çıkmalar, hava bacaları, saçaklar, tesisat galerileri ve katları, ticari amaçlı olmayan ve binanın kendi ihtiyacı için otopark olarak kullanılan bölüm ve katlar, yangın merdivenleri, asansörler, tabii zemin terasları, kalorifer dairesi, kömürlük, sığınak, su deposu ve hidrofor dairesi çıktıktan sonraki alan” ifade edilmektedir.
SORU:
Kullanım alanı 1000 m2’yi geçen yerlerde sobalı ısıtma yapılabilir mi?
CEVAP:
Madde 13-(3) de “Yeni binalarda; yapı ruhsatına esas olan toplam kullanım alanının 2.000 m2 ve üstünde olması halinde merkezi ısıtma sistemi yapılır.” ibaresi bulunduğundan kullanım alanı 1000 m2’yi geçen ve 2.000m2’den az olan yerlerde sobalı ısıtma yapılabilir. Ancak kullanım alanı 2.000 m2’yi geçen yerlerde ise yönetmelikte de belirtildiği gibi sobalı ısıtma yapılamaz.
SORU: Zemin katında iş yeri, üst katında konut olan binalarda kullanım saatlerindeki farklılıktan doğan ısıtma problemlerini çözümleme adına bu tür yerlerde iş yerleri ferdi olarak ısıtılabilir mi?
CEVAP:
Bina kabuğu bir bütündür. İmar yönetmeliğine göre, “Kullanılabilen tüm katlar” deyiminden konut, işyeri, eğlenme ve dinlenme yerleri gibi oturmaya, çalışmaya, eğlenmeye ve dinlenmeye ayrılmak üzere yapılan bölümler ile bunlara hizmet veren depo ve benzeri alanlar anlaşıldığından anılan işyerleri ferdi olarak ısıtılamaz. Ancak çözüm olarak ara katlara ısı yalıtımı yapılabilir.
SORU:
Madde 20-(6)’ da “10.000 m2’nin üzerindeki binalarda ısıtma, soğutma, havalandırma ve aydınlatma için bilgisayar kontrollü bina otomasyonu zorunludur.” ifadesi bulunmaktadır. Bunun niteliği nasıl olacaktır?
CEVAP:
Madde 20-(6)’da bulunan “bilgisayar kontrollü bina otomasyon sistemi” ibaresi ile bütün sistemleri tek bir noktadan kontrol edebileceğiniz bir otomasyon sisteminin kurulması belirtilmektedir. Bu otomasyon sisteminin niteliği otomasyon sistemini tasarlayanlarca belirlenecektir.
SORU:
Bir parsel içerisinde birden fazla blok mevcutsa, blokların toplam alanı mı hesaplanacak yoksa tek blok olarak mı hesaplanacaktır?
CEVAP:
Bir parsel içinde yapılacak bloklar ayrı ayrı yapı ruhsatı alacaklarsa tek bina olarak değerlendirilecek, eğer bir parselde yapılacak bloklar için tek bir yapı ruhsatı alınacaksa toplam blokların alanı hesap edilecektir.
SORU:
2.000 m2 üzeri ticari amaçlı binalar (banka, market,büro, vb.) merkezi ısıtma amaçlı olarak VRF, VRV sistemi ile projelendirilebilir mi?
CEVAP:
2.000 m2 üzeri ticari amaçlı binalarda (banka, market, büro,vb) merkezi ısıtma amaçlı olarak VRF, VRV sistemi ile projelendirilmesi ile ilgili, BEP Yönetmeliğinde bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak VRF ve VRV sistemleri merkezi sistemin bir parçasıdır. Sıcak bölgelerde hem soğutma hem de ısıtma ihtiyacını gidermek için bu sistemler uygulanabilir. Hatta kaskad sistemiyle ısıtma yapılan binalar merkezi sistem olarak sayılmaktadır.
SORU:
2.000 m2 altında iş yerlerinde (dükkan, lokanta, market v.b.) ısıtma amaçlı olarak split klima ile çözülebilir mi?
CEVAP:
2.000 m2 altında iş yerlerinde (dükkan, lokanta, market v.b.) ısıtma ihtiyacının split klima ile çözülmesine ilişkin BEP Yönetmeliğinde bir hüküm bulunmamaktadır. 2.000 m2’nin altındaki binalarda ısıtma amaçlı olarak herhangi bir sistem kullanılabilir.
SORU:
2.000 m2 altındaki konutlarda ısıtma olarak split klima yapılabilir mi?
CEVAP:
2.000 m2 altındaki konutlarda yine ısıtma ihtiyacının split klima ile çözülmesi ile ilgili BEP Yönetmeliğinde bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak split klima ile sadece bir mahal ısıtılabilir. Oysa bir konutta en az 5-6 mahalin ısıtılması gerekir. Split klima kullanılması halinde çok yüksek bir enerji tüketimine sebep olunur.
SORU:
Enerji Kimlik Belgesi verilmesine ne zaman başlanacaktır?
CEVAP: .
Enerji Kimlik Belgesi verilmesine 1 Temmuz 2010 tarihinden itibaren başlanacaktır
SORU: 2.000 m2 kullanım alanından düşük m2’li binalar için ferdi sistem yapılması ile ilgili bir zorunluluk var mıdır?
CEVAP: 2.000 m2 kullanım alanından düşük m2’li binalar için ferdi sistem yapılması ile ilgili bir zorunluluk bulunmamaktadır. 2.000 m2 altındaki binalar ferdi veya merkezi ısıtma sistemi yapabilirler.
SORU: Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin yürürlüğe girmesinden itibaren, Yönetmeliğin denetimi kimler tarafından yapılacaktır? Bu denetimlerin yapılabilmesi için Bakanlığınız tarafından herhangi bir lisans verme işlemi yapılacak mıdır? Bu yetkiyi alan şirketler Yönetmeliğin uygulamasının takibini yapabilir mi?
CEVAP: Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 25nci maddesi gereğince “Enerji Kimlik Belgesi vermeye yetkili kuruluşlar tarafından hazırlanır ve ilgili idarece onaylanır.” Enerji Kimlik Belgesi vermeye yetkili kuruluşların açılımı Yönetmeliğin 4ncü maddesinin (j) fıkrası gereğince “Yeni tasarlanan binalar için; binanın tasarımında görev alan yetkili mimar ve mühendisleri, mevcut binalar için enerji verimliliği danışmanlık şirketlerini” ifade eder. Denetlemeye yetkili kuruşlar ise Yönetmeliğin 4ncü maddesinin (oo) fıkrası gereğince “Enerji kimlik belgesine göre binanın enerji tüketen ekipmanlarının, ilgili raporlarda belirtilen periyotlarda ilgili standartlarda belirtilen ve sistemin gerektirdiği periyodik kontrole, teste ve bakıma tabi tutulup tutulmadığının denetlenmesini yapacak olan ve Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşları” ifade eder. Enerji Kimlik Belgesi düzenlemeye yetkili olmak için Enerji Verimliliği Kanunu gereğince Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdürlüğünün yetkilendirdiği üniversiteler, Mühendis Odaları, Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketleri tarafından verilecek eğitimlere katılmak zorunluluğu vardır.
SORU:
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği gereği, binalardaki mevcut bulunan merkezi ısıtma sisteminden bireysel ısıtma sistemine dönüştürmek için gerekli usul ve esaslar nasıldır?
Cevap:
Enerji Verimliliği Kanunun 16ncı maddesi gereğince, 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 42 nci maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Kat maliklerinden birinin isteği üzerine ısı yalıtımı, ısıtma sisteminin yakıt dönüşümü ve ısıtma sisteminin merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme dönüştürülmesi, kat maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğu ile verecekleri karar üzerine yapılır. Ancak toplam inşaat alanı ikibin metrekare ve üzeri olan binalarda merkezi ısıtma sisteminin ferdi ısıtma sistemine dönüştürülmesi, kat maliklerinin sayı ve arsa payı olarak oybirliği ile verecekleri karar üzerine yapılır. Bu konuda yapılacak ortak işlerin giderleri arsa payı oranına göre ödenir. Merkezi ısıtma sistemlerinde ısınma giderlerinin paylaştırılmasına ilişkin usûl ve esaslar Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelikle düzenlenir.
Isıtma sisteminin merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme dönüştürülmesine karar verilmesi halinde, yönetim planının bu karara aykırı hükümleri değiştirilmiş sayılır." denilmekte olup, buradan da anlaşılacağı üzere merkezi sistemden ferdi sisteme(kombi sistemi) geçmek için oy birliğiyle karar verilmesi gerekmektedir. Apartman sakinlerinden birinin itirazı halinde merkezi sistemden ferdi sisteme dönüşüm sağlanamaz.
Ayrıca yine Bakanlığımızın yayınlamış olduğu “Merkezi Isıtma ve Sıhhi Sıcak Su Sistemlerinde Isınma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına Ait Yönetmelik” uygulandığı takdirde her bağımsız bölüm sahibi kullandığı enerji miktarı kadar ödeme yapacaktır.
SORU:
BEP Yönetmeliği Gaz Dağıtım Şirketleri’ne hangi görevleri vermektedir?
Cevap:
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde doğalgaz şirketleri ile ilgili direkt bölümler bulunmamaktadır. Ancak sözkonusu Yönetmelik esasları doğrultusunda hazırlanarak Belediye tarafından onaylanmış mekanik tesisat projelerinin uygulanmasını doğalgaz şirketlerinin şartnamesine uygun olarak hazırlanması gerekmektedir.
SORU:
Doğalgaz şirketleri 2.000 m2 üzerindeki binalarda merkezi sistem olmayan projeleri işleme sokmuyor. Bu konuda doğalgaz şirketlerinin yetkileri nelerdir?
CEVAP:
BEP Yönetmeliğine göre 2.000 m2 üzerindeki binaların merkezi sisteme uygun olup olmamasının kararını belediyeler verir. Belediyelerin onayladığı mekanik tesisat projelerine doğalgaz şirketleri sistem açısından müdahale edemezler. Hangi sistem uygulanacaksa ona göre işlem yapılır.
SORU:
01.04.2010 tarihi itibari ile 2.000 m2 üzerindeki binalar merkezi sistem olarak yapılacaktır. Yapı ruhsatı almamış ancak 01.04.2010 tarihinden önce yapı ruhsatı için müracaat etmiş ve projeleri de buna göre hazırlanmış binalar bu yönetmelik esaslarına uyacaklar mı?
CEVAP:
01.04.2010 tarihi itibari ile yapı ruhsatı almak için müracaat edenler bu yönetmelik esaslarına uymak zorundadırlar.
SORU: Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 1 Temmuz 2010 tarihine ertelenmesi söz konusu mudur?
CEVAP: Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği 05.12.2009 tarihinden itibaren zaten yürürlüktedir. 01.04.2010 tarih ve 27539 sayılı Resmi Gazetede de Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır. Ancak enerji kimlik belgesi verilmesi işlemlerine; hesaplama yönteminin, yazılım programının denemeleri ve Belediyelerin ve yetkili kullanıcıların eğitilmesi sebebiyle 01.07.2010 tarihinde başlaması hedeflenmektedir.
SORU: Yönetmeliğin 01.07.2010 tarihine kadar yerel yönetimin inisiyatifinde uygulanması söz konusu mudur?
CEVAP:Hayır, yönetmelik esasları uygulanacaktır.
SORU: Yönetmelikte bahsi geçen net kullanım alanının 1000 m2 den 1500 m2 ye çekilmesi gibi bir durum söz konusu mudur?
CEVAP: Konu ile ilgili çalışmalar yürütülmüş Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 01.04.2010 tarih ve 27539 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Buna göre, “Yeni binalarda; yapı ruhsatına esas olan toplam kullanım alanının 2.000 m2 ve üstünde olması halinde merkezi ısıtma sistemi yapılır.” ifadesi yer almaktadır.
.
SORU: Kazan dairelerinin boyutlandırılmasında mevcut hesaplar eski kazanlar göz önünde bulundurularak yapılmış olup teknolojinin gelişimiyle kazan boyutları küçülmüştür(duvar tipi yoğuşmalı kazanlar).Bu nedenle kazan dairesinin boyutlandırılması neye göre yapılmalıdır?
CEVAP: Teshin merkezinin dizaynı proje müellifi tarafından ilgili standartlarına göre belirlenir. Mevcut durum, daha önceki uygulamalardan farklı değildir. Sistem cihazları küçüldükçe kazan dairesi ebatları da enerjinin etkin kullanımı prensibine uymak şartı ile ihtiyacı karşılayacak şekilde küçülebilir.
SORU: Enerji kimlik belgesini bu aşamada proje müellifleri mi dolduracaktır? Enerji sınıfları neye göre belirlenecektir?
CEVAP: Enerji kimlik belgesini yeni binalarda yetki almış proje müellifleri, eski binalarda EVD şirketleri tarafından hazırlanacaktır.. Enerji sınıfları, hesaplama yöntemi tarafından belirlenecektir. Yeni binalarda D sınıfının altında yer alan projelere ruhsat verilmeyecektir.
Yönetmelik Madde 26/A’da belirtildiği üzere “Bakanlık, Enerji Kimlik Belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlarda görevli olan mühendis ve mimarların bu Yönetmeliğin uygulaması ile ilgili eğitim ve eğitim sonunda yapılacak sınav kriterlerini tebliğ ile yayımlar. Eğitimler, Bakanlık ile Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğünün yetkilendirdiği üniversite, meslek odaları ve ilgili kurum ve kuruluşlarla yapılacak protokole göre bu kuruluşlarca yapılır. Yapılan eğitimler sonunda Bakanlık tarafından yapılacak veya yaptırılacak sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alanlara enerji kimlik belgesi düzenlemek üzere yetki belgesi verilir.” ifadesi yer almaktadır.
SORU: Sıcak su ihtiyacının karşılanması merkezi boyler sayesinde mi yoksa termosifonlarla mı karşılanacaktır? Görüşleriniz nelerdir? Belirli bir m2 veya kapasite öneriniz var mı?
CEVAP: Sıcak su sistemleri ile ilgili konu yönetmelik madde 19 (3)’de açıkça belli olup konutlarda herhangi bir mecburiyet bulunmamaktadır. Ancak 2.000m2 üzerindeki otel, hastane ve yurt gibi binalarda mecburidir. Merkezi sıcak su temini mecburidir.
SORU:Önemli tadilat nedir?
CEVAP: Önemli tadilat: Binada cephe, mekanik ve elektrik tesisatı gibi enerji tüketimini etkileyen konularla ilgili toplam tadilat maliyetinin, binanın emlak vergisine esas değerinin % 25’ini aştığı tadilatları ifade eder.
SORU:
Yapı ruhsatı ve yapı kullanım izin belgesi yürürlükteki mevzuat uyarınca nüfus ve adrese dayalı olarak tanzim edildiğinden ve her yapının kapı, bina numarası ayrı olduğundan mimari projelerine uygun olarak ayrı ayrı ancak aynı ruhsat numarası ile düzenlenmektedir. Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğine göre aynı parselde bulunan 4 bloktan oluşan ve aynı ruhsat numarası ile ayrı ayrı ruhsat verilen projemiz tek bina olarak mı yoksa ayrı ayrı bina olarak mı değerlendirilir? Konu hakkındaki görüşlerinizi rica ediyorum.
CEVAP:
Bir parsel içinde yapılacak bloklar ayrı ayrı yapı ruhsatı alıyor ise ayrı ayrı bina olarak değerlendirilir. Aynı ruhsat numarası alsa dahi binalar aynı zamanda bitmeyebilir. İlk blok birinci yılın sonun da biterken ikinci blok belki üçüncü yılın sonunda bitecektir. Bu durumda ilk bloğa kullanım izni verilecek ise bu blok BEP Yönetmeliğince ayrı bina olarak kabul edilir. Dolayısıyla BEP Yönetmeliği açısından ruhsat sayısı değil her bir bloğa ait ayrı birer ruhsatın varlığı esastır. Eğer parselde birden fazla bina var ve bunlar içinde tek bir ruhsat düzenleniyor ise bu durumda bu binaların toplam kullanım alanları esas alınır. Çünkü bu binaların kullanılmaya başlayabilmeleri için (kullanım izni alabilmeleri için) tamamının bitirilmesi gerekir.
Sonuç olarak eğer tek parselde yapılan birden fazla bina var ise ve her blok için ayrı ruhsat tanzim ediliyor ise tanzim edilen ruhsat baz alınarak kullanım alanı çıkartılmalı ve bu kullanım alanına göre BEP Yönetmeliği hükümleri işletilmelidir.
SORU:
Binalarda Enerji performansı yönetmeliğinin Tanımlar ve Kısaltmalar başlıklı 4 üncü maddesinin rr bendinde;
“Kullanım alanı: Binanın inşa edilen ve kullanılabilen tüm bölümlerinin; duvarlar, kolonlar, ışıklıklar, giriş holleri, açık çıkmalar, hava bacaları, saçaklar, tesisat galerileri ve katları, ticari amaçlı olmayan ve binanın kendi ihtiyacı için otopark olarak kullanılan bölüm ve katlar, yangın merdivenleri, asansörler, tabii zemin terasları, kalorifer dairesi, kömürlük, sığınak, su deposu ve hidrofor dairesi çıktıktan sonraki alanı”
İfadesi yer almakta olup, yine aynı yönetmeliğin 13 ncü maddesinin 3 üncü fıkrasında;
“Yeni binalarda; yapı ruhsatına esas olan toplam kullanım alanının 2.000 m2 ve üstünde olması halinde merkezi ısıtma sistemi yapılır.”
Denilmekte olup, yapı ruhsatında belirtilen alan yapı inşaat alanı olduğu kullanım alanı tanımı ile 13/3’ündeki ifade çelişki oluşturmuyor mu? Bilgi vermenizi arz ederim.
CEVAP:
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 13/3 maddesinin uygulanması için öncelikle binanın yönetmelik tanımlarında da bahsedildiği gibi yeni bina tanımına uygun bina olması gerekmektedir.
Bunu sağlayan bina veya binalarda ise her bir bina için ayrı bir yapı ruhsatı var mı yoksa birden fazla bina için tek bir ruhsat mı çıkartılmış bu incelenmelidir. Yönetmeliğin uygulanması açısından yapı ruhsatı esastır.
Yapı ruhsatı üzerinde bulunan yapı inşaat alanından tanımlar maddesinde belirtilen kullanım alanı tanımında çıkartılması gerekliliği sayılan mahallerin çıkartılmasından sonra yapı ruhsatına esas kullanım alanı kalacağından tanım ile 13/3 maddesi hükmü arasında bir çelişki bulunmamaktadır.
Uygulamanın da bu doğrultuda yapılması gerekir.
SORU:
Madde 13-(3) de bahsedilen “toplam kullanım alanının 2.000 m2’den büyük olması…” ibaresinde geçen “toplam kullanım alanı” tanımı nedir?
CEVAP:
Madde 13-(3)’de belirtilen “Toplam Kullanım Alanı” ibaresi ile; Yönetmeliğin
Madde 4 (1) rr) alt bendinde de belirtildiği üzere “Toplam Kullanım Alanı” ibaresi ile; “Binanın inşa edilen ve kullanılabilen tüm bölümlerinin; duvarlar, kolonlar, ışıklıklar, giriş holleri, açık çıkmalar, hava bacaları, saçaklar, tesisat galerileri ve katları, ticari amaçlı olmayan ve binanın kendi ihtiyacı için otopark olarak kullanılan bölüm ve katlar, yangın merdivenleri, asansörler, tabii zemin terasları, kalorifer dairesi, kömürlük, sığınak, su deposu ve hidrofor dairesi çıktıktan sonraki alan” ifade edilmektedir.
SORU:
Kullanım alanı 1000 m2’yi geçen yerlerde sobalı ısıtma yapılabilir mi?
CEVAP:
Madde 13-(3) de “Yeni binalarda; yapı ruhsatına esas olan toplam kullanım alanının 2.000 m2 ve üstünde olması halinde merkezi ısıtma sistemi yapılır.” ibaresi bulunduğundan kullanım alanı 1000 m2’yi geçen ve 2.000m2’den az olan yerlerde sobalı ısıtma yapılabilir. Ancak kullanım alanı 2.000 m2’yi geçen yerlerde ise yönetmelikte de belirtildiği gibi sobalı ısıtma yapılamaz.
SORU: Zemin katında iş yeri, üst katında konut olan binalarda kullanım saatlerindeki farklılıktan doğan ısıtma problemlerini çözümleme adına bu tür yerlerde iş yerleri ferdi olarak ısıtılabilir mi?
CEVAP:
Bina kabuğu bir bütündür. İmar yönetmeliğine göre, “Kullanılabilen tüm katlar” deyiminden konut, işyeri, eğlenme ve dinlenme yerleri gibi oturmaya, çalışmaya, eğlenmeye ve dinlenmeye ayrılmak üzere yapılan bölümler ile bunlara hizmet veren depo ve benzeri alanlar anlaşıldığından anılan işyerleri ferdi olarak ısıtılamaz. Ancak çözüm olarak ara katlara ısı yalıtımı yapılabilir.
SORU:
Madde 20-(6)’ da “10.000 m2’nin üzerindeki binalarda ısıtma, soğutma, havalandırma ve aydınlatma için bilgisayar kontrollü bina otomasyonu zorunludur.” ifadesi bulunmaktadır. Bunun niteliği nasıl olacaktır?
CEVAP:
Madde 20-(6)’da bulunan “bilgisayar kontrollü bina otomasyon sistemi” ibaresi ile bütün sistemleri tek bir noktadan kontrol edebileceğiniz bir otomasyon sisteminin kurulması belirtilmektedir. Bu otomasyon sisteminin niteliği otomasyon sistemini tasarlayanlarca belirlenecektir.
SORU:
Bir parsel içerisinde birden fazla blok mevcutsa, blokların toplam alanı mı hesaplanacak yoksa tek blok olarak mı hesaplanacaktır?
CEVAP:
Bir parsel içinde yapılacak bloklar ayrı ayrı yapı ruhsatı alacaklarsa tek bina olarak değerlendirilecek, eğer bir parselde yapılacak bloklar için tek bir yapı ruhsatı alınacaksa toplam blokların alanı hesap edilecektir.
SORU:
2.000 m2 üzeri ticari amaçlı binalar (banka, market,büro, vb.) merkezi ısıtma amaçlı olarak VRF, VRV sistemi ile projelendirilebilir mi?
CEVAP:
2.000 m2 üzeri ticari amaçlı binalarda (banka, market, büro,vb) merkezi ısıtma amaçlı olarak VRF, VRV sistemi ile projelendirilmesi ile ilgili, BEP Yönetmeliğinde bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak VRF ve VRV sistemleri merkezi sistemin bir parçasıdır. Sıcak bölgelerde hem soğutma hem de ısıtma ihtiyacını gidermek için bu sistemler uygulanabilir. Hatta kaskad sistemiyle ısıtma yapılan binalar merkezi sistem olarak sayılmaktadır.
SORU:
2.000 m2 altında iş yerlerinde (dükkan, lokanta, market v.b.) ısıtma amaçlı olarak split klima ile çözülebilir mi?
CEVAP:
2.000 m2 altında iş yerlerinde (dükkan, lokanta, market v.b.) ısıtma ihtiyacının split klima ile çözülmesine ilişkin BEP Yönetmeliğinde bir hüküm bulunmamaktadır. 2.000 m2’nin altındaki binalarda ısıtma amaçlı olarak herhangi bir sistem kullanılabilir.
SORU:
2.000 m2 altındaki konutlarda ısıtma olarak split klima yapılabilir mi?
CEVAP:
2.000 m2 altındaki konutlarda yine ısıtma ihtiyacının split klima ile çözülmesi ile ilgili BEP Yönetmeliğinde bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak split klima ile sadece bir mahal ısıtılabilir. Oysa bir konutta en az 5-6 mahalin ısıtılması gerekir. Split klima kullanılması halinde çok yüksek bir enerji tüketimine sebep olunur.
SORU:
Enerji Kimlik Belgesi verilmesine ne zaman başlanacaktır?
CEVAP: .
Enerji Kimlik Belgesi verilmesine 1 Temmuz 2010 tarihinden itibaren başlanacaktır
SORU: 2.000 m2 kullanım alanından düşük m2’li binalar için ferdi sistem yapılması ile ilgili bir zorunluluk var mıdır?
CEVAP: 2.000 m2 kullanım alanından düşük m2’li binalar için ferdi sistem yapılması ile ilgili bir zorunluluk bulunmamaktadır. 2.000 m2 altındaki binalar ferdi veya merkezi ısıtma sistemi yapabilirler.
SORU: Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin yürürlüğe girmesinden itibaren, Yönetmeliğin denetimi kimler tarafından yapılacaktır? Bu denetimlerin yapılabilmesi için Bakanlığınız tarafından herhangi bir lisans verme işlemi yapılacak mıdır? Bu yetkiyi alan şirketler Yönetmeliğin uygulamasının takibini yapabilir mi?
CEVAP: Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 25nci maddesi gereğince “Enerji Kimlik Belgesi vermeye yetkili kuruluşlar tarafından hazırlanır ve ilgili idarece onaylanır.” Enerji Kimlik Belgesi vermeye yetkili kuruluşların açılımı Yönetmeliğin 4ncü maddesinin (j) fıkrası gereğince “Yeni tasarlanan binalar için; binanın tasarımında görev alan yetkili mimar ve mühendisleri, mevcut binalar için enerji verimliliği danışmanlık şirketlerini” ifade eder. Denetlemeye yetkili kuruşlar ise Yönetmeliğin 4ncü maddesinin (oo) fıkrası gereğince “Enerji kimlik belgesine göre binanın enerji tüketen ekipmanlarının, ilgili raporlarda belirtilen periyotlarda ilgili standartlarda belirtilen ve sistemin gerektirdiği periyodik kontrole, teste ve bakıma tabi tutulup tutulmadığının denetlenmesini yapacak olan ve Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kurum veya kuruluşları” ifade eder. Enerji Kimlik Belgesi düzenlemeye yetkili olmak için Enerji Verimliliği Kanunu gereğince Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdürlüğünün yetkilendirdiği üniversiteler, Mühendis Odaları, Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketleri tarafından verilecek eğitimlere katılmak zorunluluğu vardır.
SORU:
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği gereği, binalardaki mevcut bulunan merkezi ısıtma sisteminden bireysel ısıtma sistemine dönüştürmek için gerekli usul ve esaslar nasıldır?
Cevap:
Enerji Verimliliği Kanunun 16ncı maddesi gereğince, 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 42 nci maddesinin dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Kat maliklerinden birinin isteği üzerine ısı yalıtımı, ısıtma sisteminin yakıt dönüşümü ve ısıtma sisteminin merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme dönüştürülmesi, kat maliklerinin sayı ve arsa payı çoğunluğu ile verecekleri karar üzerine yapılır. Ancak toplam inşaat alanı ikibin metrekare ve üzeri olan binalarda merkezi ısıtma sisteminin ferdi ısıtma sistemine dönüştürülmesi, kat maliklerinin sayı ve arsa payı olarak oybirliği ile verecekleri karar üzerine yapılır. Bu konuda yapılacak ortak işlerin giderleri arsa payı oranına göre ödenir. Merkezi ısıtma sistemlerinde ısınma giderlerinin paylaştırılmasına ilişkin usûl ve esaslar Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulacak yönetmelikle düzenlenir.
Isıtma sisteminin merkezi sistemden ferdi sisteme veya ferdi sistemden merkezi sisteme dönüştürülmesine karar verilmesi halinde, yönetim planının bu karara aykırı hükümleri değiştirilmiş sayılır." denilmekte olup, buradan da anlaşılacağı üzere merkezi sistemden ferdi sisteme(kombi sistemi) geçmek için oy birliğiyle karar verilmesi gerekmektedir. Apartman sakinlerinden birinin itirazı halinde merkezi sistemden ferdi sisteme dönüşüm sağlanamaz.
Ayrıca yine Bakanlığımızın yayınlamış olduğu “Merkezi Isıtma ve Sıhhi Sıcak Su Sistemlerinde Isınma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına Ait Yönetmelik” uygulandığı takdirde her bağımsız bölüm sahibi kullandığı enerji miktarı kadar ödeme yapacaktır.
SORU:
BEP Yönetmeliği Gaz Dağıtım Şirketleri’ne hangi görevleri vermektedir?
Cevap:
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde doğalgaz şirketleri ile ilgili direkt bölümler bulunmamaktadır. Ancak sözkonusu Yönetmelik esasları doğrultusunda hazırlanarak Belediye tarafından onaylanmış mekanik tesisat projelerinin uygulanmasını doğalgaz şirketlerinin şartnamesine uygun olarak hazırlanması gerekmektedir.
SORU:
Doğalgaz şirketleri 2.000 m2 üzerindeki binalarda merkezi sistem olmayan projeleri işleme sokmuyor. Bu konuda doğalgaz şirketlerinin yetkileri nelerdir?
CEVAP:
BEP Yönetmeliğine göre 2.000 m2 üzerindeki binaların merkezi sisteme uygun olup olmamasının kararını belediyeler verir. Belediyelerin onayladığı mekanik tesisat projelerine doğalgaz şirketleri sistem açısından müdahale edemezler. Hangi sistem uygulanacaksa ona göre işlem yapılır.
SORU:
01.04.2010 tarihi itibari ile 2.000 m2 üzerindeki binalar merkezi sistem olarak yapılacaktır. Yapı ruhsatı almamış ancak 01.04.2010 tarihinden önce yapı ruhsatı için müracaat etmiş ve projeleri de buna göre hazırlanmış binalar bu yönetmelik esaslarına uyacaklar mı?
CEVAP:
01.04.2010 tarihi itibari ile yapı ruhsatı almak için müracaat edenler bu yönetmelik esaslarına uymak zorundadırlar.
SORU: Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 1 Temmuz 2010 tarihine ertelenmesi söz konusu mudur?
CEVAP: Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği 05.12.2009 tarihinden itibaren zaten yürürlüktedir. 01.04.2010 tarih ve 27539 sayılı Resmi Gazetede de Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır. Ancak enerji kimlik belgesi verilmesi işlemlerine; hesaplama yönteminin, yazılım programının denemeleri ve Belediyelerin ve yetkili kullanıcıların eğitilmesi sebebiyle 01.07.2010 tarihinde başlaması hedeflenmektedir.
SORU: Yönetmeliğin 01.07.2010 tarihine kadar yerel yönetimin inisiyatifinde uygulanması söz konusu mudur?
CEVAP:Hayır, yönetmelik esasları uygulanacaktır.
SORU: Yönetmelikte bahsi geçen net kullanım alanının 1000 m2 den 1500 m2 ye çekilmesi gibi bir durum söz konusu mudur?
CEVAP: Konu ile ilgili çalışmalar yürütülmüş Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 01.04.2010 tarih ve 27539 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Buna göre, “Yeni binalarda; yapı ruhsatına esas olan toplam kullanım alanının 2.000 m2 ve üstünde olması halinde merkezi ısıtma sistemi yapılır.” ifadesi yer almaktadır.
.
SORU: Kazan dairelerinin boyutlandırılmasında mevcut hesaplar eski kazanlar göz önünde bulundurularak yapılmış olup teknolojinin gelişimiyle kazan boyutları küçülmüştür(duvar tipi yoğuşmalı kazanlar).Bu nedenle kazan dairesinin boyutlandırılması neye göre yapılmalıdır?
CEVAP: Teshin merkezinin dizaynı proje müellifi tarafından ilgili standartlarına göre belirlenir. Mevcut durum, daha önceki uygulamalardan farklı değildir. Sistem cihazları küçüldükçe kazan dairesi ebatları da enerjinin etkin kullanımı prensibine uymak şartı ile ihtiyacı karşılayacak şekilde küçülebilir.
SORU: Enerji kimlik belgesini bu aşamada proje müellifleri mi dolduracaktır? Enerji sınıfları neye göre belirlenecektir?
CEVAP: Enerji kimlik belgesini yeni binalarda yetki almış proje müellifleri, eski binalarda EVD şirketleri tarafından hazırlanacaktır.. Enerji sınıfları, hesaplama yöntemi tarafından belirlenecektir. Yeni binalarda D sınıfının altında yer alan projelere ruhsat verilmeyecektir.
Yönetmelik Madde 26/A’da belirtildiği üzere “Bakanlık, Enerji Kimlik Belgesi düzenlemeye yetkili kuruluşlarda görevli olan mühendis ve mimarların bu Yönetmeliğin uygulaması ile ilgili eğitim ve eğitim sonunda yapılacak sınav kriterlerini tebliğ ile yayımlar. Eğitimler, Bakanlık ile Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğünün yetkilendirdiği üniversite, meslek odaları ve ilgili kurum ve kuruluşlarla yapılacak protokole göre bu kuruluşlarca yapılır. Yapılan eğitimler sonunda Bakanlık tarafından yapılacak veya yaptırılacak sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alanlara enerji kimlik belgesi düzenlemek üzere yetki belgesi verilir.” ifadesi yer almaktadır.
SORU: Sıcak su ihtiyacının karşılanması merkezi boyler sayesinde mi yoksa termosifonlarla mı karşılanacaktır? Görüşleriniz nelerdir? Belirli bir m2 veya kapasite öneriniz var mı?
CEVAP: Sıcak su sistemleri ile ilgili konu yönetmelik madde 19 (3)’de açıkça belli olup konutlarda herhangi bir mecburiyet bulunmamaktadır. Ancak 2.000m2 üzerindeki otel, hastane ve yurt gibi binalarda mecburidir. Merkezi sıcak su temini mecburidir.
SORU:Önemli tadilat nedir?
CEVAP: Önemli tadilat: Binada cephe, mekanik ve elektrik tesisatı gibi enerji tüketimini etkileyen konularla ilgili toplam tadilat maliyetinin, binanın emlak vergisine esas değerinin % 25’ini aştığı tadilatları ifade eder.
SORU:
Yapı ruhsatı ve yapı kullanım izin belgesi yürürlükteki mevzuat uyarınca nüfus ve adrese dayalı olarak tanzim edildiğinden ve her yapının kapı, bina numarası ayrı olduğundan mimari projelerine uygun olarak ayrı ayrı ancak aynı ruhsat numarası ile düzenlenmektedir. Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğine göre aynı parselde bulunan 4 bloktan oluşan ve aynı ruhsat numarası ile ayrı ayrı ruhsat verilen projemiz tek bina olarak mı yoksa ayrı ayrı bina olarak mı değerlendirilir? Konu hakkındaki görüşlerinizi rica ediyorum.
CEVAP:
Bir parsel içinde yapılacak bloklar ayrı ayrı yapı ruhsatı alıyor ise ayrı ayrı bina olarak değerlendirilir. Aynı ruhsat numarası alsa dahi binalar aynı zamanda bitmeyebilir. İlk blok birinci yılın sonun da biterken ikinci blok belki üçüncü yılın sonunda bitecektir. Bu durumda ilk bloğa kullanım izni verilecek ise bu blok BEP Yönetmeliğince ayrı bina olarak kabul edilir. Dolayısıyla BEP Yönetmeliği açısından ruhsat sayısı değil her bir bloğa ait ayrı birer ruhsatın varlığı esastır. Eğer parselde birden fazla bina var ve bunlar içinde tek bir ruhsat düzenleniyor ise bu durumda bu binaların toplam kullanım alanları esas alınır. Çünkü bu binaların kullanılmaya başlayabilmeleri için (kullanım izni alabilmeleri için) tamamının bitirilmesi gerekir.
Sonuç olarak eğer tek parselde yapılan birden fazla bina var ise ve her blok için ayrı ruhsat tanzim ediliyor ise tanzim edilen ruhsat baz alınarak kullanım alanı çıkartılmalı ve bu kullanım alanına göre BEP Yönetmeliği hükümleri işletilmelidir.
SORU:
Binalarda Enerji performansı yönetmeliğinin Tanımlar ve Kısaltmalar başlıklı 4 üncü maddesinin rr bendinde;
“Kullanım alanı: Binanın inşa edilen ve kullanılabilen tüm bölümlerinin; duvarlar, kolonlar, ışıklıklar, giriş holleri, açık çıkmalar, hava bacaları, saçaklar, tesisat galerileri ve katları, ticari amaçlı olmayan ve binanın kendi ihtiyacı için otopark olarak kullanılan bölüm ve katlar, yangın merdivenleri, asansörler, tabii zemin terasları, kalorifer dairesi, kömürlük, sığınak, su deposu ve hidrofor dairesi çıktıktan sonraki alanı”
İfadesi yer almakta olup, yine aynı yönetmeliğin 13 ncü maddesinin 3 üncü fıkrasında;
“Yeni binalarda; yapı ruhsatına esas olan toplam kullanım alanının 2.000 m2 ve üstünde olması halinde merkezi ısıtma sistemi yapılır.”
Denilmekte olup, yapı ruhsatında belirtilen alan yapı inşaat alanı olduğu kullanım alanı tanımı ile 13/3’ündeki ifade çelişki oluşturmuyor mu? Bilgi vermenizi arz ederim.
CEVAP:
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 13/3 maddesinin uygulanması için öncelikle binanın yönetmelik tanımlarında da bahsedildiği gibi yeni bina tanımına uygun bina olması gerekmektedir.
Bunu sağlayan bina veya binalarda ise her bir bina için ayrı bir yapı ruhsatı var mı yoksa birden fazla bina için tek bir ruhsat mı çıkartılmış bu incelenmelidir. Yönetmeliğin uygulanması açısından yapı ruhsatı esastır.
Yapı ruhsatı üzerinde bulunan yapı inşaat alanından tanımlar maddesinde belirtilen kullanım alanı tanımında çıkartılması gerekliliği sayılan mahallerin çıkartılmasından sonra yapı ruhsatına esas kullanım alanı kalacağından tanım ile 13/3 maddesi hükmü arasında bir çelişki bulunmamaktadır.
Uygulamanın da bu doğrultuda yapılması gerekir.
19 Şubat 2012 Pazar
Yalıtım Ceketleriyle Isı ve Enerji Tasarrufu
Boru izolasyonlarında çok atlanan veya küçümsenen noktalardan birisi de vana veya pislik tutucular, hatta plastik enjeksiyon makinesı kovanı gibi şekilsiz kompleks yapılardır . Belki de konuyu hakkında yeterli bilgisi olmayan kişiler bu bölgelerdeki izolasyonların kullanıma engel olacağını düşünebilirler. Fakat gerçekte çok pratik çözümlerle büyük oranda ısı ve enerji; dolayısıyla yakıt, elektrik ve para tasarrufu sağlamak mümkün olmaktadır. Bunun için vanalar gibi standart parçalara uygun doğrudan ürün bulunabileceği gibi sıradışı formlar için de özel yapım yalıtım ceketleri yaptırmak sorunu çözmek için yeterlidir. Yalıtım ceketleriyle hem ısıyı içeride tutarak tasarruf yapacak, hem de dış ortam sıcaklığının normal düzeylerde kalmasını sağlayarak gereksiz soğutma masraflarından kurtulunabilecektir. Ayrıca çalışanlar için daha uygun ve emniyetli bir ortam yaratılmış olacaktır. Tesisat açısından bakarsak daha az kullanım, düşen korozyon, ceketin dış ortamlardan koruma etkisi de eklendiği zaman çok geniş alanda tasarruf ve verim artışı sağlanabilir. Üstelik sözkonusu metod ile sadece ısıtma değil soğutma tesisatlarında da benzer bir tasarruf imkanı bulunmaktadır.
200-1200 derece sıcaklıklara dayanıklı yanmaz cam elyaf kumaş veya seramik kumaş arası taşyünü, seramik yünü veya kauçuk izolasyon malzemeleri kullanılarak imal edilin yalıtım ceketlerinin uygulamaları da son derece pratiktir. Yapılacak tasarrufa göre fiyat performansları da çok iyidir. Mutlaka tüm ısıtma ve soğutma tesisatları, buhar tesisatları, kızgın yağ hatları ve kazan dairelerinde konut, işyeri farketmeksizin uygulanması gerekir. Elde edilecek tasarruf ve avantajları sıralarsak:
Tesisattaki ısı kayıplarını en aza indirme
Isı dolayısıyla enerji; elektrik ve yakıt tasarrufu
Düşük ortam sıcaklıkları; yani konforlu çalışma ortamı
Yağ ve suya dirençli dış yüzey
Düşük sıcaklıklar sayesinde, daha uzun ömürlü tesisat ve ekipman
Ortamdaki üretimlerde daha düşük fire, yüksek kaliteli ürün
Bakım gerektirmeyen ve kullanımı kısıtlamayan pratik izolasyon
Yükselen personel emniyeti ve çalışma konforu
Soğutma sistemlerinde yoğuşmanın önlenmesi.
Düşük servis gideri
Kolay montaj
Uygun fiyat ile çok iyi fiyat-performans oranı
200-1200 derece sıcaklıklara dayanıklı yanmaz cam elyaf kumaş veya seramik kumaş arası taşyünü, seramik yünü veya kauçuk izolasyon malzemeleri kullanılarak imal edilin yalıtım ceketlerinin uygulamaları da son derece pratiktir. Yapılacak tasarrufa göre fiyat performansları da çok iyidir. Mutlaka tüm ısıtma ve soğutma tesisatları, buhar tesisatları, kızgın yağ hatları ve kazan dairelerinde konut, işyeri farketmeksizin uygulanması gerekir. Elde edilecek tasarruf ve avantajları sıralarsak:
Tesisattaki ısı kayıplarını en aza indirme
Isı dolayısıyla enerji; elektrik ve yakıt tasarrufu
Düşük ortam sıcaklıkları; yani konforlu çalışma ortamı
Yağ ve suya dirençli dış yüzey
Düşük sıcaklıklar sayesinde, daha uzun ömürlü tesisat ve ekipman
Ortamdaki üretimlerde daha düşük fire, yüksek kaliteli ürün
Bakım gerektirmeyen ve kullanımı kısıtlamayan pratik izolasyon
Yükselen personel emniyeti ve çalışma konforu
Soğutma sistemlerinde yoğuşmanın önlenmesi.
Düşük servis gideri
Kolay montaj
Uygun fiyat ile çok iyi fiyat-performans oranı
Bilgisayar ekranında Enerji Tasarrufu
Enerji tasarrufu yapmak için günümüzde kullanımı iyice yaygınlaşan LCD monitörlerin teknik özelliklerine bir gözatarsak genelde detay bilgi olarak normal çalışma sırasındaki enerji sarfiyatı ve standby denilen bekleme modu elektrik harcaması dışında bir veri yer almıyor. Oysa kullanım sırasında monitörün bulunduğu ortamın ışıklandırma düzenine veya gösterdiği görüntüye göre parlaklık ayarlarını fabrika ortalamalarının çok dışında kullanabiliyoruz. Bu noktada doğru ve doğal görüntüyü için ayarlama yapmanın yanında tasarruf yapabileceğimiz bir argüman da ortaya çıkıyor. Gereksiz parlaklık yerine doğal görüntü bize elle tutulur bir enerji tasarrufu da sağlayacaktır.
Enerji elektrik tasarrufu monitorOrtalama 19″ LCD monitörler yaklaşık 40 Watt civarı bir elektrik tüketimi ile çalıştırılıyor. Genel olarak monitörlerin Parlaklık/Elektrik Sarfiyatı ilişkisini incelediğimizde parlaklığı düşürüp buna karşılık biraz kontrası arttırarak %25′lik bir elektrik tasarrufu yapmak mümkün gözüküyor. Kontras kaybedilen canlılığın yerini dolduracaktır. Buna rağmen gözün yeni ayara hemen alışmasını beklemek yanlış olur. Bunun için kendinize zaman tanımalısınız. Bunun yanında yapacağınız tasarrufun oranını arttırmak için monitörünüzün konumunu değiştirmeyi de deneyebilirsiniz. Burada toplam üç kiritere dikkat emek dışında yapılacak birşey yok: Göz sağlığı, ergonomi ve enerji tasarrufu.
Aynı konuyu hem CRT televizyon , hem de LCD TV ler için de düşünürsek toplamda rahatlıkla bir ampullük bir sarfiyat kadar paradan da tafarruf etmiş oluruz.
Enerji elektrik tasarrufu monitorOrtalama 19″ LCD monitörler yaklaşık 40 Watt civarı bir elektrik tüketimi ile çalıştırılıyor. Genel olarak monitörlerin Parlaklık/Elektrik Sarfiyatı ilişkisini incelediğimizde parlaklığı düşürüp buna karşılık biraz kontrası arttırarak %25′lik bir elektrik tasarrufu yapmak mümkün gözüküyor. Kontras kaybedilen canlılığın yerini dolduracaktır. Buna rağmen gözün yeni ayara hemen alışmasını beklemek yanlış olur. Bunun için kendinize zaman tanımalısınız. Bunun yanında yapacağınız tasarrufun oranını arttırmak için monitörünüzün konumunu değiştirmeyi de deneyebilirsiniz. Burada toplam üç kiritere dikkat emek dışında yapılacak birşey yok: Göz sağlığı, ergonomi ve enerji tasarrufu.
Aynı konuyu hem CRT televizyon , hem de LCD TV ler için de düşünürsek toplamda rahatlıkla bir ampullük bir sarfiyat kadar paradan da tafarruf etmiş oluruz.
Adaptörlerde Enerji Tasarrufu
Tasarruf deyince çoğu kez adaptörleri gözden kaçırırız. Genelde ne kadar elektrik harcadığını bilmediğimiz gibi çıkış voltajlarının az olduğundan, insanı çarpacak kadar kuvvetli olmadıklarını bildiğimiz için önemsemeyiz. Bu yüzden de kullanılsın kullanılmasın her türlü cihazın adaptörü fişe takılı olarak durur. Ancak üzerlerinde yazan değerlere bakıp bir de 24 saat boyunca elektrik harcadıklarını düşünürsek pek te küçümsenmeyecek derecede bir enerji sarfıyatı ile karşılaşırız. Çünkü farkında olmasak da adaptörlere bağlı cihazlar çalışmasa bile adaptör elektrik tüketimine ve faturalarınızı şişirmeye devam edecektir.
Günümüzde tasarruflu ampullar sözkonusu olduğunda 8-27 Watt’lık ürünlerle odamızı aydınlatabiliyoruz. En basit adaptörler ise 3-5 Watt elektrik harcamaktalar. Besledikleri cihazlar kompleksleşip büyüdükçe (laptop adaptörleri gibi) sarfiyatları da 12-30 -60 Watt’lara doğru çıkmaktadır. Çoğunlukla sürekli prizde bırakılan küçük tipleri baz alsak bile. Bir ev veya ofiste 2 adet 5 Watt’lık adaptörün harcaması ortalama bir tasarruflu ampul kadar harcamaya neden olmaktadır. Hele o ampulü bütün gün açık bıraktığınızı düşünürseniz..
Tasarruf hesabını yaptığınızda gün içinde kullanılmayan adaptörlerin prizden çekilmesinin ciddi müktarda enerji ve para kazancı sağlayacağını görebiliriz. Küçümsemeden mutlaka uygulamamız gereken bir tasarruf yöntemi. Özellikle ölü zamanlarda veya tatile çıktığımızda istisnasız uygulamamız gereken bir önlem.
Günümüzde tasarruflu ampullar sözkonusu olduğunda 8-27 Watt’lık ürünlerle odamızı aydınlatabiliyoruz. En basit adaptörler ise 3-5 Watt elektrik harcamaktalar. Besledikleri cihazlar kompleksleşip büyüdükçe (laptop adaptörleri gibi) sarfiyatları da 12-30 -60 Watt’lara doğru çıkmaktadır. Çoğunlukla sürekli prizde bırakılan küçük tipleri baz alsak bile. Bir ev veya ofiste 2 adet 5 Watt’lık adaptörün harcaması ortalama bir tasarruflu ampul kadar harcamaya neden olmaktadır. Hele o ampulü bütün gün açık bıraktığınızı düşünürseniz..
Tasarruf hesabını yaptığınızda gün içinde kullanılmayan adaptörlerin prizden çekilmesinin ciddi müktarda enerji ve para kazancı sağlayacağını görebiliriz. Küçümsemeden mutlaka uygulamamız gereken bir tasarruf yöntemi. Özellikle ölü zamanlarda veya tatile çıktığımızda istisnasız uygulamamız gereken bir önlem.
Investment opportunities at Energy sector at Turkey
Investment Opportunities
Turkey is a major energy importer with energy consumption exceeding its production. For Turkey to meet its energy demand, significant investments are necessary in the energy sector. The transition of the Turkish electricity market to a liberalized market has already attracted private investments from both domestic and foreign investors and more opportunities will occur. Among these, the privatization of state-owned generation and distribution assets, together with the new power plant establishments, can be pointed out.
Turkey has experienced a lively investment environment in the last five years in which many foreign investors have made greenfield investments, formed partnerships with local players and acquired state-owned and private companies.
The Turkish government is in the course of privatization of the distribution companies as a step towards full liberalization of the energy market. Privatization of electricity generation companies has accelerated during 2010. 52 hydro-electric power plants’ tenders were established under 19 groups with a total deal amount of USD 439.9 million. However, high investment costs have arisen at these plants which may cause some difficulties for investors and may end up in transfers of these plants to other investors within a few years.33
In addition, privatization of 13 thermal plants (12,474 MW) and 28 hydroelectric plants (3,687 MW) have been divided into 9 portfolios within the privatization process.32
A list of M&A transactions by foreign investors in the Turkish energy industry between 2004 and 2010 is given below.
There are 21 distribution regions under Turkish privatization portfolio. Kayseri region was the only private region and currently, the privatization tenders for 9 DisCo’s have been finalized, although one has been cancelled by the Council of State. Electricity distribution to the provinces of Aydin, Denizli and Mugla was removed from the privatization portfolio and the electricity distribution is made to this region by Aydem.34 The competitive environment as a result of the privatizations is expected to accelerate the electricity generation
investments34.
The privatization process regarding EUAS power plants has gained speed in 2010. The aim of privatizations is to prevent market dominance from emerging and to give rise to production capacity by strengthening competition. In this aspect, ADUAS has been privatized in 2008 and 13 thermal power plants and 28hydroelectric power plants with a total capacity of 16.2 GW have been divided to 9 portfolios to be privatized.
The power plants in these portfolios will be privatized after the privatization of Hamitabat, Soma, Can and Seyitomer power plants.
javascript:void(0)
Turkey is a major energy importer with energy consumption exceeding its production. For Turkey to meet its energy demand, significant investments are necessary in the energy sector. The transition of the Turkish electricity market to a liberalized market has already attracted private investments from both domestic and foreign investors and more opportunities will occur. Among these, the privatization of state-owned generation and distribution assets, together with the new power plant establishments, can be pointed out.
Turkey has experienced a lively investment environment in the last five years in which many foreign investors have made greenfield investments, formed partnerships with local players and acquired state-owned and private companies.
The Turkish government is in the course of privatization of the distribution companies as a step towards full liberalization of the energy market. Privatization of electricity generation companies has accelerated during 2010. 52 hydro-electric power plants’ tenders were established under 19 groups with a total deal amount of USD 439.9 million. However, high investment costs have arisen at these plants which may cause some difficulties for investors and may end up in transfers of these plants to other investors within a few years.33
In addition, privatization of 13 thermal plants (12,474 MW) and 28 hydroelectric plants (3,687 MW) have been divided into 9 portfolios within the privatization process.32
A list of M&A transactions by foreign investors in the Turkish energy industry between 2004 and 2010 is given below.
There are 21 distribution regions under Turkish privatization portfolio. Kayseri region was the only private region and currently, the privatization tenders for 9 DisCo’s have been finalized, although one has been cancelled by the Council of State. Electricity distribution to the provinces of Aydin, Denizli and Mugla was removed from the privatization portfolio and the electricity distribution is made to this region by Aydem.34 The competitive environment as a result of the privatizations is expected to accelerate the electricity generation
investments34.
The privatization process regarding EUAS power plants has gained speed in 2010. The aim of privatizations is to prevent market dominance from emerging and to give rise to production capacity by strengthening competition. In this aspect, ADUAS has been privatized in 2008 and 13 thermal power plants and 28hydroelectric power plants with a total capacity of 16.2 GW have been divided to 9 portfolios to be privatized.
The power plants in these portfolios will be privatized after the privatization of Hamitabat, Soma, Can and Seyitomer power plants.
javascript:void(0)
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)