Mevcut Binalarda Enerji Tasarrufu

       Binalarda enerjinin %40’ı yalıtımsız dış duvar, %30’u pencere, %17’si dış kapılar, %7’si çatı ve %6’sı zeminden kaybedilir. Binaların yalıtımı ile %25 den %50’ye varan yakıt tasarrufu sağlanması mümkündür. Yalıtım ülkemize yılda 3 milyar $ tasarruf sağlayabilecek önemli bir konudur. Termal kameralarla ısı kayıpları görüntülendiğinde yalıtımlı kısımlarda ısı kayıpları çok az olurken, yalıtımsız kısımlarda, radyatör arkaları ve pencerelerden ısı kayıpları çok fazla olduğu görülmektedir. Yalıtım malzemeleri yüksek ısıl dirence veya düşük ısıl iletim katsayısına sahip maddelerden yapılır. Cam yünü, taş yünü, genleştirilmiş/çekilmiş polistiren, poliüretan, fenol/cam köpüğü, ahşap lifli levhalar, genleştirilmiş perlit/mantar vs. en yaygın ısı yalıtım malzemeleridir.

Ülkemizde geçmiş yıllarda bina tasarım ve yapım aşamalarında ne yazık ki yalıtım ve tasarruf tedbirleri dikkate alınmamıştır. Bu yüzden bu binalarda yapılacak her türlü çalışma bize enerji tasarrufu olarak geri dönmektedir. Bir binada yalıtımı düşünürken yalıtımın bir bütün olduğunu gözden kaçırmamız gerekmektedir. Örneğin dış cephesi çok güzel izolasyonlu fakat doğramalar çok kötü, veya dış cephe ve doğramalar çok güzel ama bina ısıtma sistemi çok kötü gibi örnekleri çoğaltabiliriz. Bunun için bina bir bütün olarak ele alınmalı enerji kayıpları tespit edilmeli ve buna göre  çözüm önerileri getirilmelidir. Çözüm önerilerinin tamamı aynı anda yapılamıyorsa o zaman imkanlar ölçüsünde belli bir sıra izlenerek yapılmalıdır.

Eski binalarda enerji tasarrufu için yapılacak çalışmaları şu şekilde sıralayabiliriz.

1-   Bina dış kabuğu:

  a)- Dış Duvarlar; 

Bina dış duvarlarından ısı kaybı toplam ısınma amaçlı enerjinin yaklaşık %35'ni oluşturmaktadır.Bu yüzden her şeyden önce bina dışı çevreleyen duvarların bulunduğu şehrin özelliklerine göre çıkacak yalıtım kalınlığına göre seçilecek yalıtım malzemesi ile yalıtılması gerekmektedir. Burada seçim yapılırken malzemenin yangın dayanımı, ekonomikliği, zamanla çevreyle olan ilişkisi gibi konularda irdelenmesi gerekmektedir.

    b)- Kapı ve Pencere Doğramaları ; 

Ülkemizde özellikle konut amaçlı yapılan eski binalarda yapılan en büyük yanlışlardan biride pencerelerin oldukça büyük yapılmasıdır. Günümüzde enerji maliyetleri arttıkça bu dezavantaj daha somut bir şekilde ortaya çıkmıştır. Özellikle tek camlı veya çift camlı eski ahşap doğramalar ısınma amaçlı kullandığımız enerjinin çoğunun gökyüzünü ısıtma amaçlı kullandığımızı ortaya çıkartmıştır. Bu gibi durumda olan doğramaların ısı yalıtım değeri yüksek doğramalar ile ısı yalıtımlı çift camlarla değiştirmemiz gerekmektedir. Özellikle bina giriş kapılarının ısı yalıtımlı ve otomatik kapanabilen kapı olmasına dikkat edilmelidir.

    c )- Çatı Yalıtımı ; 

Isınan hava yukarı çıkacağından çatı arasında bulunan yalıtım oldukça önemlidir. Yalıtım olmayan çatılarda ısı kaybı %15 civarında olmaktadır. Bu yüzden çatı arasını uygun kalınlıkta uygun yalıtım malzemesi ile yalıtılmalıdır. Bina aydınlık üzeri cam kaplamalar var ise bunlarında ısı kaybı oluşturmayacak şekilde değiştirilmelidir.

 2- Mekanik Tesisatlar;

      a )- Isıtma Tesisatı ; 

Binalarda ısıtma sistemlerinin kullandığı enerjiyi verimli bir şekilde sağlayabilmesi için ;

             Isı üretici cihazların yüksek verimli cihazlar olmasına dikkate edilmelidir. Eğer bina  merkezi sistem ile ısınıyorsa kalorifer kazanları da 15 yaşından fazla ve bakımları da düzgün yapılmamışsa  kazan artık verimli çalışmıyordur. Kazan ölçümlerinin yapılarak bu durumun tespitinin yapılması ve gerekiyorsa yenisi ile değiştirilmesi daha ekonomik olacaktır. Merkezi sistem ile ısınan binalarda kazana mutlaka dış hava sıcaklığını ölçerek istenilen iç sıcaklıkları sağlayabilecek özelliklerde otomasyon sisteminin olması gerekmektedir.