29 Şubat 2012 Çarşamba

Türkiye'de Elektrik piyasası Reformları

Elektrik Piyasası Reformları;
** Elektrik piyasası kanunu ile şeffaf kurallara sahip, yatırımcılara
güven verecek şekilde açık olan ve tamamen bağımsız bir
Düzenleme Kurumu (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu,
EPDK) tarafından düzenlenecek olan bir piyasanın oluşturulması
amaçlanmıştır. İlgili kanunun amacı elektriğin yeterli, kaliteli,
sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde
tüketicilerin kullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel
hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterebilecek, mali açıdan
güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik enerjisi piyasasının
oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve
denetimin sağlanmasıdır. Bu Kanun; elektrik üretimi, iletimi,
dağıtımı, toptan satışı, perakende satışı, perakende satış hizmeti,
ithalat ve ihracatı ile bu faaliyetlerle ilişkili tüm gerçek ve tüzel
kişilerin hak ve yükümlülüklerini, Elektrik Piyasası Düzenleme
Kurumunun kurulması ile çalışma usul ve esaslarını ve elektrik
üretim ve dağıtım varlıklarının özelleştirilmesinde izlenecek
usulü kapsamaktadır (4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu
Madde 1).
**Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretim
Amaçlı Kullanımına İlişkin 5346 Sayılı Kanunun amacı;
yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi amaçlı
kullanımının yaygınlaştırılması, bu kaynakların güvenilir,
ekonomik ve kaliteli biçimde ekonomiye kazandırılması, kaynak
çeşitliliğinin artırılması, sera gazı emisyonlarının azaltılması,
atıkların değerlendirilmesi, çevrenin korunması ve bu amaçların
gerçekleştirilmesinde ihtiyaç duyulan imalat sektörünün
geliştirilmesidir.
** 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunun amacı; enerjinin etkin
kullanılması, israfının önlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi
üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin korunması için
enerji kaynaklarının ve enerjinin kullanımında verimliliğin
artırılmasıdır. Söz konusu kanun ile mevcut hayat
standartlarında, üretim miktarında ve üretim kalitesinde düşüşe
sebep vermeden toplam enerji maliyetinin azaltılması
hedeflenmektedir. Bu çerçevede, 2008 yılı enerji verimliliği yılı
ilan edilmiştir (KEP, 2009)

**5686 Sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular
Kanunun amacı, jeotermal ve doğal mineralli su kaynaklarının
etkin bir şekilde aranması, araştırılması, geliştirilmesi,
üretilmesi, korunması, bu kaynaklar üzerinde hak sahibi
olunması ve hakların devredilmesi, çevre ile uyumlu olarak
ekonomik şekilde değerlendirilmesi ve terk edilmesi ile ilgili
usûl ve esasları düzenlemektir.
**5720 Sayılı Nükleer Güç Santrallerinin Kurulması ve İşletilmesi
ile Enerji Satışına İlişkin Kanunun amacı; enerji plan ve
politikalarına uygun biçimde, elektrik enerjisi üretimi
gerçekleştirecek nükleer güç santrallerinin kurulması, işletilmesi
ve enerji satışına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
**5784 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile arz güvenliğinin
sağlanması amacıyla kapasite mekanizmalarının oluşturulması ve
bu kapsamda merkezi bir yarışma yoluyla arz tedariki imkanı
getirilmiştir. Nihai bir seçenek olarak ise kamunun üretim
yatırımı yapması mümkün kılınmıştır. Tüm bu seçenekler için
son karar mercii Bakanlar Kurulu olarak belirlenmiştir.
**Elektrik perakende satış fiyatlarında maliyet bazlı fiyat
mekanizması 1 Ağustos 2008 tarihi itibariyle yürürlüğe
konulmuştur. Bu mekanizma ile; perakende satış fiyatlarının
kömür, doğalgaz gibi girdi fiyatlarındaki değişiklikler, ki bu
fiyatlar da maliyet bazlı olarak otomatik güncellenecektir, ile
enflasyon ve döviz kurundaki değişiklikler çerçevesinde 4 ayda
bir değiştirilmesi öngörülmektedir.

**Elektrik üretiminde kapasite olarak küçük olmakla birlikte ilk
özelleştirme başarıyla gerçekleştirilmiştir. Yaklaşık 140 MW
kurulu güce sahip 9 adet santralin özel sektöre devri Eylül 2008
tarihinde tamamlanmıştır (KEP, 2009)

Hiç yorum yok: