Enerji Verimliliği nedir, enerji tasarrufundan farkı nedir?
Enerji verimliliği, konfor/üretim şartları değişmeden, birim alan/ürün başına tüketilen enerjinin azaltılmasıdır. Bir başka tarifi de aynı işi, daha az enerji kullanarak yapmaktır. Enerji tasarrufu ise konfor/üretim şartlarından ödün vererek tüketilen enerjinin azaltılmasıdır.
Örneğin binalara dıştan mantolama yapmak, 100W’lık enkandesan ampul yerine 20W’lık tasarruflu ampul kullanmak enerji verimliliği, kışın okullarda 24°C olan bir sınıfın sıcaklığını 22°C’ye indirmek, ya da bir büroda minimum aydınlatmayı sağlayan üç lambadan birisini söndürmek enerji tasarrufudur.
Ülkemizde Enerji Verimliliği konusu, hangi devlet kuruluşu tarafından yürütülmektedir?
Enerji verimliliği konusundaki tüm düzenleme ve koordinasyon Enerji Bakanlığına bağlı, Elektrik İşleri Etüd İdaresi (EIE) tarafından yürütülmektedir.
Enerji Verimliliği konusundaki mevzuat hakkında bilgi alabilir miyiz?
Bu konuda 5627 sayılı “Enerji Verimliği kanunu”, 25 Ekim 2008 tarihli “Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Arttırılmasına Dair Yönetmelik”, 5 Aralık 2008 tarihli “Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği” ile diğer genelge, tebliğ vb. yayımlanarak ikincil mevzuat düzenlenmiştir.
Öte yandan EIE tarafından hazırlanan “Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2010-2023” gereğince mevzuatta pek çok düzenleme yapılması öngörülmektedir.
Enerji Yöneticisinin (EY) görevleri nelerdir?
25 Ekim 2008 tarihli, Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin kullanımında verimliliğin arttırılmasına dair yönetmelikte (yönetmelik) enerji yöneticisinin görevleri aşağıda sayılmıştır:
a) Tüketim alışkanlıklarının iyileştirilmesine ve ısrafın önlenmesine yönelik önlemleri ve prosedürleri belirlemek, tanıtımını yapmak ve gerektiğinde eğitim programları düzenlemek,
b) Enerji tüketen sistemler, süreçler veya ekipmanlar üzerinde yapılabilecek tadilâtları belirlemek ve uygulanmasını koordine etmek,
c) Enerji etüdlerinin ve VAP’ların hazırlanması ve uygulanması ile ilgili pazar araştırmaları yapmak, anlaşmaları hazırlamak ve uygulamayı kontrol etmek,
ç) Enerji tüketen ekipmanların verimliliklerini izlemek, bakım ve kalibrasyonlarının zamanında yapılmasını koordine etmek,
d) Enerji ihtiyaçlarının ve verimlilik artırıcı uygulamaların plânlarını, bütçe ihtiyaçlarını, fayda ve maliyet analizlerini hazırlamak ve üst yönetime sunmak,
e) Enerji tüketimini ve maliyetleri izlemek, değerlendirmek ve periyodik raporlar üretmek,
f) Enerji tüketimlerini izlemek için ihtiyaç duyulan sayaç ve ölçüm cihazlarının temin edilmesini ve montajını sağlamak üzere girişimlerde bulunmak,
g) Endüstriyel işletmelerde özgül enerji tüketimini, mal üretimi ile enerji tüketimi ilişkisini, enerji maliyetlerini, işletmenin enerji yoğunluğunu izlemek ve bunları iyileştirici öneriler hazırlamak,
ğ) Enerji kompozisyonunun değiştirilmesi ve alternatif yakıt kullanımı ile ilgili imkânları araştırmak, çevrenin korunmasına, emisyonların azaltılmasına ve sınır değerlerin aşılmamasına yönelik önlemleri hazırlayarak bunların uygulamasını koordine etmek,
h) Enerji ikmal kesintisi durumunda uygulanmak üzere ve Genel Müdürlük tarafından istenmesi halinde petrol ve doğal gaz kullanımını azaltmak amacıyla alternatif planlar hazırlamak,
ı) Kanun kapsamında her yıl Mart ayı sonuna kadar Genel Müdürlüğe verilmesi gerekli bilgileri hazırlamak ve Genel Müdürlüğe gönderilmek üzere yönetime sunmak,
şeklinde sıralanmıştır.
Kimlerin EY görevlendirmesi gerekmektedir?
Endüstriyel tesisler: Yıllık enerji tüketimi 1.000 TEP (Ton Eşdeğer Petrol) veya üzerinde olan endüstriyel işletmeler kendi çalışanları arasından,
Ticari Binalar ve hizmet binaları: Toplam inşaat alanı en az 20.000 m2 veya yıllık toplam enerji tüketimi 500 TEP ve üzeri olanlar; kendi çalışanları arasından veya serbest çalışan enerji yöneticilerinden veya EVD şirketlerinden,
Kamu kesimi binaları: Toplam inşaat alanı en az onbin metrekare veya yıllık toplam enerji tüketimi 250 TEP ve üzeri olanlar; kendi çalışanları arasından veya serbest çalışan enerji yöneticilerinden veya EVD şirketlerinden,
enerji yöneticisi hizmeti almak zorundadır.
Ayrıca yönetmelik gereğince, yıllık toplam enerji tüketimi 1.000 TEP’ten az olan endüstriyel işletmelere yönelik çalışmalar yapmak üzere, organize sanayi bölgelerinde enerji yöneticisinin sorumluluğunda enerji yönetim birimi kurulması, bu birimlerde enerji yöneticisi dışında en az iki teknik eleman çalıştırılması, kamu kesimi dışında kalan ve yıllık toplam enerji tüketimleri 50.000 TEP ve üzeri olan endüstriyel işletmelerde enerji yöneticisinin sorumluluğunda enerji yönetim birimi kurulması, bu birimlerde enerji yöneticisi dışında en az bir makina ve bir elektrik veya elektrik-elektronik mühendisi çalıştırılması gerekmektedir.
Nasıl EY olunur?
İlgili yönetmelik, “Endüstriyel işletmelerde mühendislik, organize sanayi bölgelerinde makina, elektrik veya elektrik-elektronik mühendisliği, binalarda ise makina, elektrik veya elektrik-elektronik mühendisliği veya teknik eğitim fakültelerinin makina veya elektrik bölümlerinde lisans eğitimi görmüş kişiler arasından enerji yöneticisi görevlendirilir” demektedir. Yukarıda belirtilen branşlarda ve en az iki yıl tecrübeli teknik elemanlardan EİE, yetkili kuruluşlar veya EVD firmalarının düzenlediği kurslara ve uygulamalara katılarak, EIE tarafından yapılan sınavda başarılı olan kişiler bina enerji yöneticisi (BEY) veya sanayi enerji yöneticisi (SEY) sertifikası almaya hak kazanırlar.
Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketlerinin (EVD) görevleri nedir?
Enerji yöneticilerinin görev ve yetkilerine ilave olarak etüd-proje ve verimlilik arttırıcı proje (VAP) hazırlama, uygulama ve danışmanlık hizmeti vermek, BEY ve SEY eğitimleri düzenlemenin yanı sıra mevcut binaların enerji kimlik belgelerinin hazırlanması gibi görevleri vardır.
Nasıl EVD şirketi kurulur?
Başvurulacak kategoriye (bina, sanayi sektörleri, ısı-mekanik ve elektrik konuları) uygun olarak, ilgili yönetmelik ve tebliğde istenen şartları sağlayan şirketlerin, gerekli belgeleri hazırlayarak, her yıl Ocak ve Temmuz aylarında EIE veya yetkilendirilmiş kuruma başvurması gerekmektedir.
Kamu kesiminin zorunlu olduğu konular nelerdir?
Kamu kesimine ait enerji yöneticisi görevlendirmekle yükümlü tutulan binalarda ve işletmelerde Ekim 2011’e kadar, EIE’nin enerji etütlerinin ve bu etütler ile belirlenen önlemlerin uygulanmasına ilişkin VAP’ların hazırlanarak kuruma (EIE) gönderilmesi zorunludur.
Ayrıca, kamu kesimine ait bina ve işletmelerde alınması gerekli önlemler, 25 Ekim 2008 tarihli Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Arttırılmasına Dair Yönetmeliğin 32. maddesinde açıklanmıştır.
Bina Enerji Performans (BEP) Yönetmeliği nedir?
Yeni yapılacak binalarda, mimari tasarım, mekanik tesisat, aydınlatma, elektrik tesisatı gibi binanın enerji kullanımını ilgilendiren konularda bina projelerinin hazırlanmasını ve uygulanmasına ilişkin hesaplama metotlarını, standartları ve yöntemleri, eski ve yeni binalarda ise enerji kimlik belgesi düzenlenmesi ile bina kontrolleri ve denetim faaliyetleri için yetkilendirmeleri düzenler.
Bina Enerji Kimlik Belgesi (EKB) nedir?
Mevcut veya yeni binaların, yapım, yalıtım özellikleri, ısıtma ve/veya soğutma, aydınlatma, enerji üretim ve tüketim sistemleri ile yenilenebilir enerji kaynakları kullanımı vb. dikkate alınarak hesaplanan ve (buzdolabı, çamaşır makinası vb.de olduğu gibi) A’dan G’ye sınflandırılan, binanın enerji kullanımındaki verimliliğini gösteren belgedir.
BEP gereğince binalar için EKB alınması zorunlu mu, kimler hazırlayacak.
Mevcut binalar ile inşaatı devam edip henüz yapı kullanım izni almamış binalar için:
2 Mayıs 2017 tarihine kadar enerji kimlik belgesi alınması gerekmektedir. Bu durumdaki binalar için enerji kimlik belgesi EVD şirketleri tarafından düzenlenecektir.
1 Ocak 2011 tarihinden itibaren yapı ruhsatı alacak yeni binalar için:
Yeni binalarda proje ile birlikte bina müellifi (mimar, inşaat mühendisi, makina mühendisi, elektrik mühendisi) tarafından enerji kimlik belgesi düzenlenmesi zorunludur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder